Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
OlgaMedvedeva-Nathoo
blinki,abypomócimtęgodnośćzachowaćwdrodzedośmierci.Takitokmyś-
leniasprawdzasiętylkowjednymwypadku:przyliczeniuwodwrotnympo-
rządku,kiedypóźniejszewydarzeniakształtująwyobrażenieopoprzednich.
Liczącdni
Rzeczywiście,opisżyciaKorczakaiDomuSierotbardzoczęstojestprzed-
stawianyodkońca,odtragicznegofinału.Biografiałatwosięprzekształca
whagiografię.SakralizujesięhistorięKorczaka,powielasięjegolegendę
45
,któ-
rejnieodzownymelementemjestPamiętnik.
Realnośćstajesięlegendą,alezdarzasię,żeilegendastajesięrealnością.
TematcudownegoocaleniaKorczakaidzieciutrwaliłsięwświadomościkultu-
rowejjakomotywlegendarno-symboliczny.Jednakistniejeprzynajmniejjedno
świadectwoocaleniawychowankiDomuSierotztransportudoTreblinki.
W1990rokuAdelaZilbershatz(wDomuSierotnazywałasięAlaFederman)
opowiadałaotym,jakΠzrobiładziuręwścianieiwpółdrogidoTreblinkiwy-
skoczyłazwagonu”.Twierdziła,żeΠKorczakpróbowałjązatrzymać,wciążwie-
rząc(alboudając,żewierzy),żeprzesiedlająichgdzieśnaterenyrolnicze”
46
.
Dowodówniema,niemożebyć.Aleświadectwojestcałkiemprawdopodobne
-ijakżeważne!
Abywyobrazićsobie,najakiejpodstawieKorczakwgetciepodejmował
decyzje,trzebanachwilęzapomniećojegośmierci,tejrzeczywistejitejlegen-
darnej.MówisięzwyczajowoΠostatniawojnaKorczaka”,Πjegoostatniczyn”,
Πjegoostatnitekst”(odtegoskrótumyślowegozaczynasięininiejszyartykuł)
iztegozałożeniawychodząc,wyciągasiędalszewnioski.Aletaknaprawdę,
gwoliprecyzyjności,trzebabybyłopowiedziećΠwojna,którastałasiędlaKor-
czakaostatnią”lubΠtekst,którystałsięostatnimtekstemKorczaka”.Podobnie
iwstosunkudoPamiętnika:czytającgo,posługującsiędzisiejsząwiedząoZa-
gładzie,najczęściejodbierasięwszystkiezawartetaminformacjejakozapisy
poprzedzająceśmierćKorczaka.Liczysięwstecz:odczasuprzerwaniaPamięt-
nika,deportacjiiśmierciubywadniżycia.Aleprzecieżdniodśmierciwstecz
liczątylkoci,którzyprzeżyli-ci,którzyzginęli,liczylidniswegożycia.
DlapiszącegoPamiętnikKorczakabyłytodnijegożycia,trudnego,nie
dozniesienia,ależycia-nieprzygotowywaniasiędośmierci.Obiektywnie
jegoczasupływał,aleupływałnieszybciejiniewolniej,niżupływakażde-
mu.Wedługjegosłów,Πżycienaprawdęjestpłomieniem:przygasa,choćpa-
___
___
___
___
___
___
___
___
45
SzerzejnatematlegendyKorczakazob.О.Медведевa,ЛегендаЯнушаКорчака:струк-
тура,истоки,(w:)ПамятиКорчака,s.92-117.
46
ZlistuSinajaLeichteradoLeonaGluzmanaz10grudnia1990.PrywatnearchiwumLeona
Gluzmana,Ottawa.
