Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
48
JadwigaPotrzeszcz
iposłuszeństwowstosunkudoojcaimatki;2.Lojalnośćigotowośćdosłużby
wstosunkudoprzełożonegoinauczyciela;3.Współczucieidobroćwstosunku
dowszystkichistot;4.Cierpliweznoszenieludzkiejpodłości;5.Zapobieganiezłu
przeznapominanie;6.Dawaniejałmużnybiednym;7.Puszczaniewolnowszystkich
istotżyjących;8.Kopaniestudninapoboczachdróg,sadzeniedrzewowocowych,
budowaniemostównarzekach;9.Popieranietego,codlainnychjestpożyteczne,
ausuwanietego,coimszkodzi,pouczanietych,którzysąjeszczenieświadomi;
10.Recytowanieksiągkanonutaoistycznego,spalaniestalekadzidłaiskładanie
ofar.Zachowaniepięciuprzykazańipraktykowaniedziesięciudobrychuczynków
powodujeodwracanienieszczęśćikatastrof,przynosząctrwałeszczęście”32.
WrazzupadkiemkrólestwaKoguryŏtaoizmprzestałbyćofcjalnieuznawaną
religią,jednakżerównieżwokresiezjednoczonegokrólestwaSilladziałałojeszcze
wieluwybitnychflozofówtaoistycznych.Wpewnymsensietaoizmdodzisiajod-
działujenareligijnośćludową33.
BuddyzmwpostaciwieluszkółdotarłdoKoreiwIVwieku34zIndiiprzez
ChinyirozprzestrzeniłsięnajpierwwkrólestwachKoguryŏiPaekche35.Szczególny
rozkwitbuddyzmumiałmiejscewlatach660-770.Wtymokresiedziałaliwybit-
nimyśliciele.PierwszymznichbyłWŏnhyo(617-686),założycielsektyNatura
Dharmy(pŏpsŏng-jong),usiłującyprzybliżyćbuddyzmludowiwzrozumiałysposób.
NastępnymyślicieltoŬisang(625-702),założycielsektyAratamsaka(hwaŏm-jong),
któregonaukabyławkoreańskimbuddyzmieszczególniepopularna,ponieważsta-
nowiłapodstawęharmoniimiędzydoktrynąamedytacją.Kolejnymmyślicielembył
Sinhaeng(704-799),zasprawąktóregodoKoreidotarłbuddyzmmedytacyjny.Po
jegowprowadzeniuwyodrębniłysiędwieformybuddyzmu:PięćDoktryn(ogyo),tj.
sektyskierowanenadoktrynę,orazDziewięćGór(kusan),tj.odgałęzieniabuddy-
zmumedytacyjnego,którereprezentująklasztorywgórachSilla36.
KrólestwoKoguryŏbyłopołożonewśrodkowymbiegurzekiAmnokkang
(Yalu).W313rokuwyparłozNang-nangChińczykówiposzerzyłoswojetery-
toriumdoMandżurii.KrólestwoPaekchebyłopołożonenapołudnieodrzeki
HangangwpobliżudzisiejszegoSeulu.DoIVwiekuopanowałoonopołudnio-
wo-zachodnierejonyPółwyspu,stającsiębogatym,cywilizowanympaństwem,
32
Ibidem,s.22-23;zob.także:D.S.Nivison,TaoandTe,[w:]TheEncyclopediaofReligion,t.14,
s.283-286.
33
A.Kość,Filozoficznepodstawyprawa…,s.20.
34
Ibidem,s.18;natematbuddyzmuwKoreizob.np.R.E.Buswell,BuddhisminKorea,[w:]The
EncyclopediaofReligion,red.M.Eliade,t.2,NewYork1987,s.421-426;M.-S.Huh,KoryoPulgyosa
(HistoryofBuddhisminKoryoDynasty),Seoul1986;BuddhistCultureinKorea,red.S.-Y
.Chun,Kore-
anCultureSeries,t.3,Seoul1974;R.E.Buswell,TheKoreanApproachtoZen.TheCollectedWorksof
Chinul,Honolulu1983;P.-K.Chon,TheCanonicalTextbookofWonBuddhism,Seoul1971.
35
A.Kość,Korea…,kol.840.
36
A.Kość,Filozoficznepodstawyprawa…,s.18.
