Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Togalaktyki.Niektóresąsamotnymiwędrowcami,większośćjednakzamieszkujewspólnegromadyitłoczącsię,dryfuje
bezkońcapobezmiarzekosmicznychciemności.Przednamirozpościerasiękosmosnanajwiększązeznanychskal.
Jesteśmywkrólestwiemgławic,8miliardów2latświetlnychodZiemi,wpołowiedrogidokrańcaznanegowszechświata.
Galaktykaskładasięzgazu,pyłuigwiazd—miliardówmiliardówgwiazd.Możliwe,żekażdaztychgwiazdjestdla
kogośsłońcem.Wgalaktycesągwiazdyiplanetyoraz,byćmoże,organizmyżyweiistotyinteligentne,atakżecywilizacje,
podróżującewprzestrzenikosmicznej.Jednakzoddaligalaktykaprzypominaraczejzbiórczarującychdrobiazgów
—muszeleklubkorali,wytworówwiekowegotruduNaturywkosmicznymoceanie.
Istniejeokoło100miliardów(1011)galaktyk,akażdaskładasięwprzybliżeniuze100miliardówgwiazd.
Wewszystkichgalaktykachmożebyćtyleplanet,ilegwiazd—1011×1011=1022,czyli10miliardówbilionów.Jakie
jestwięcprawdopodobieństwotego,żetylkojednejzwykłejgwieździe,Słońcu,towarzyszyplanetazamieszkanaprzez
istotyrozumne?Dlaczegomy,schowaniwjakimśzapomnianymkąciekosmosu,mielibyśmymiećażtakieszczęście?
Bardziejprawdopodobnewydajesię,żewszechświatprzepełnionyjestżyciem,atylkomy,ludzie,jeszczeotymniewiemy.
Dopierozaczynamyeksploracjękosmosu.Zodległości8miliardówlatświetlnychtrudnobyłobynamodnaleźćnawet
gromadę,wktórejznajdujesięnaszaGalaktyka,atymbardziejSłońceczyZiemię.Jedynąplanetą,codoktórejmamy
pewność,żejestzamieszkana,jestwłaśnietadrobinazeskałyimetalu,połyskującasłaboodbitymświatłemsłonecznym,
ztejodległościzupełniezagubionawprzestrzenikosmicznej.
Powędrujemyterazkutemu,coziemscyastronomowienazywająLokalnąGrupąGalaktyk.Maonaśrednicękilku
milionówlatświetlnych,awjejskładwchodziokołodwudziestugalaktyk3.Togromadadośćskromna,mroczna,orzadko
rozsianychskładnikach.JednąztychgalaktykjestM31,widocznazZiemiwgwiazdozbiorzeAndromedy4.Podobniejak
innegalaktykispiralnemaonakształtogromnegodyskuzespiralnymiramionamizgwiazd,gazuipyłu.M31madwamałe
satelity,karłowategalaktykieliptyczne,związanezniąsiłamigrawitacji,czylizasprawątegosamegoprawafizyki,które
utrzymujenaswfotelu.Prawanaturysąwcałymkosmosietakiesame.Znajdujemysię2milionylatświetlnychoddomu.
ZaM31jestinna,bardzopodobnadoniejgalaktyka—naszaGalaktyka.Jejspiralneramionaobracająsięwolno,pełny
obrótwykonująraznaćwierćmiliardalat.Teraz,40000latświetlnychoddomu,będziemyzmierzaćkumasywnemujądru
DrogiMlecznej.JeślizaśchcielibyśmyodnaleźćZiemię,tomusielibyśmyskierowaćsięnaperyferieGalaktyki,
domrocznegomiejscawpobliżukrańcaspiralnegoramienia.
Doznalibyśmyprzytłaczającegowrażenia:nawetpomiędzyspiralnymiramionamibędzietowarzyszyłnamstrumień
przepływającychobokgwiazd—procesjaślicznychsłońc,świecącychwłasnymświatłem:niektóretakdelikatnejak
mydlanebańkiitakogromne,żemogłybypomieścićdziesięćtysięcySłońclubbiliontakichplanetjakZiemia;inne
—wielkościmałegomiastaistobilionówrazygęstszeniżołów.Niektóregwiazdysąsamotnikami,podobniejakSłońce.
Większośćmatowarzyszy—zwyklesątoukładypodwójne,czylidwieobiegającesięgwiazdy.Odukładówpotrójnych
stopniowoprzechodzimyprzezgrupkikilkudziesięciugwiazddowielkichgromadkulistych,naktóreskładająsięmiliony
słońc.Niektóregwiazdypodwójnesątakbliskosiebie,żeniemalsięstykają,aichmateriaprzepływapomiędzynimi.
Większośćjednakznajdujesięwpewnejodległości,takjakJowiszodSłońca.Niektóregwiazdy,supernowe,sątakjasne
jakcałagalaktyka,wktórejskładwchodzą;inneobiekty,naprzykładczarnedziury,sąniewidocznejużzodległościkilku
kilometrów.Jedneświecązestałąjasnością,innemigocząniepewnielubmrugająrytmicznie.Jedneobracająsię
zestatecznąelegancją,innewirująwtakszalonympędzie,żeulegająspłaszczeniu.Większośćemitujegłównie
promieniowaniewidzialneipodczerwone;niektóresąrównieżsilnymiźródłamipromieniowaniarentgenowskiego
iradiowego.Niebieskiegwiazdysągorąceimłode;żółtetypoweiwśrednimwieku;czerwoneczęstosąstareiumierające;
amałebiałelubczarnegwiazdysąwkońcowymstadiumagonii.DrogaMlecznazawieraokoło400miliardówróżnego
rodzajugwiazd,poruszającychsięwsposóbzawiły,aleuporządkowany.ZewszystkichtychgwiazdmieszkańcyZiemi,jak
dotąd,znająbliżejtylkojedną.
Każdyukładgwiazdowyjestwyspąwprzestrzenikosmicznej,którąodnajbliższychsąsiadówdzielącałelataświetlne.
Możnasobiewyobrazić,żenaniezliczonychplanetachrozwijająsięcywilizacjeistotrozumnych,dlaktórychichdrobna
planetaikilkamarnychsłońctowszystko,copotrafiąogarnąćswąwiedzą.Mysamiwyrastaliśmywizolacji.Powoli
uczyliśmysiętego,czymjestkosmos.
Niektóregwiazdymogąbyćotoczonemilionamipozbawionychżyciakamienistychplanetek,układamiplanetarnymi
zakrzepłymiwewczesnymstadiumswejewolucji.Możliwejednak,żewielegwiazdmaukładyplanetarnepodobne
donaszego:naperyferiachwielkieplanetyzgazowymipierścieniamiiskutymilodemksiężycami,abliżejśrodkamałe,
ciepłe,błękitno-białe,przesłoniętechmuramigloby.Naniektórychmogłysięrozwinąćinteligentneformyżycia,
zmieniającepowierzchnięplanetywogromnychprzedsięwzięciachinżynieryjnych.Tonasibraciaisiostrywkosmosie.Czy
