Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
sąodnasbardzoróżni?Jakąmająpostać,jakajestichbiochemia,neurobiologia,historia,polityka,nauka,technologia,
sztuka,muzyka,religia,filozofia?Byćmożepewnegodniaichpoznamy.
Dotarliśmyjużnawłasnepodwórko.JesteśmyterazwodległościjednegorokuświetlnegoodSłońca.Tutajkrążyrój
gigantycznychkulśnieżnych,składającychsięzlodu,kamieniicząsteczekorganicznych:rójjąderkometowych.Copewien
czaswchodzionwobszarsłabychoddziaływańgrawitacyjnychjakiejśmijanejgwiazdyiwówczasjednozjąderzbacza
zeswegokursuiwpadawgłąbUkładuSłonecznego.TamSłońcerozgrzewaje,lódparujeizgłowykometyrozwijasię
pięknywarkocz.
Zbliżamysięterazdoplanetnaszegoukładu,sporychglobów,jeńcówSłońca,zmuszonychsiłamigrawitacji
dopodążanianiemalkołowymiorbitami,planetogrzewanychgłówniesłonecznymblaskiem.Pluton,pokrytymetanowym
lodem,wtowarzystwiesamotnego,ogromnegoksiężycaCharona,oświetlanyjestpromieniamiodległegoSłońca,które
naczarnymjaksmołaniebiejestzaledwiejasnympunkcikiem.Gigantycznymgazowymplanetom—Neptunowi,Uranowi,
Saturnowi(klejnotUkładuSłonecznego)iJowiszowi—towarzysząlodowateksiężyce.Zaobszaremgazowychplanet
ikrążącychwokółnichgórlodowychkrążąciepłe,kamienisteprowincjewewnętrzne.Tam,naprzykład,znajdujesię
czerwonaplanetaMars,zniebotycznymiwulkanami,wielkimiszczelinami,burzamipiaskowymiplanetarnychrozmiarów
i,byćmoże,prostymiformamiżycia.WszystkieplanetykrążąwokółSłońca,najbliższejgwiazdy—piekłatermojądrowych
reakcjiwodoruihelu—zalewającejUkładSłonecznyświatłem.
Nazakończeniewędrówkipowracamynanaszdrobny,kruchy,błękitno-białyświatzagubionywkosmicznymoceanie,
któregoogromprzekraczanaszenajśmielszewyobrażenia.Toświatpośródbezmiaruinnychświatów.Byćmożejest
szczególnytylkodlanas.Ziemiajestnaszymdomem,nasząrodzicielką.Tutajpowstałairozwinęłasięnaszaformażycia.
Tutajdorastałyistotyludzkie.Tonatejplanecierozwinęliśmyswąpasjębadaniakosmosuitotutajwłaśnie,wbólachibez
gwarancji,pracujemynadwłasnymlosem.
WitajcienaZiemi—planecieobłękitnym,azotowymniebie,zoceanamiciekłejwody,cienistymilasamiiaksamitnymi
łąkami,wświecietętniącymżyciem.Zkosmicznejperspektywyjestonwzruszającopięknyiniezwykły;ijesttakże,jak
narazie,unikatowy.Jakdotądbowiem,powszystkichnaszychpodróżachwprzestrzeniiczasie,tylkoonimmożemy
zcałkowitąpewnościąpowiedzieć,żemateriakosmicznastałasięożywionaiświadoma.Wprzestrzenimusibyćwiele
takichplanet,alenaszeposzukiwaniamająswójpoczątektu,wskarbnicymądrościmężczyznikobietnaszegogatunku
zdobywanejogromnymkosztemprzezwielemilionówlat.Żyjemypośródinteligentnych,obdarzonychpasjądociekliwości
ludziiwczasach,gdycenisiędążeniedozdobywaniawiedzy.Istotyludzkie,zrodzonezgwiazd,aterazzamieszkujące
światzwanyZiemią,rozpoczęłyswądługąpodróżdodomu.
Odkryciatego,żeZiemiajestjedyniemaleńkimświatem,dokonano,jakwiększościważnychodkryć,nastarożytnym
BliskimWschodziewczasachprzezniektórychludziokreślanychjakoIIIwiekp.n.e.,wnajwiększejmetropoliitamtej
epoki—egipskimmieścieAleksandria.MieszkałtamwówczasczłowiekzwanyEratostenesem.Jedenzjego
współczesnychnadałmuprzydomek„Beta”,oddrugiejliterygreckiegoalfabetu,ponieważ—jakmówił—Eratostenes
wewszystkimbyłdrugimwśródnajlepszychnaświecie.Nieulegajednakwątpliwości,żeEratostenesniemalwewszystkim
był„Alfą”.Byłastronomem,historykiem,geografem,filozofem,poetą,krytykiemteatralnymimatematykiem.Tytuły
napisanychprzezniegoksiążekświadcząoszerokimzakresiejegozainteresowań.Eratostenesbyłrównieżdyrektorem
wielkiejBibliotekiAleksandryjskiej,wktórejtopewnegodniaprzeczytałnazwojupapirusu,żewleżącejdaleko
napołudniumiejscowościSyene(obecnieAsuanwEgipcie),wpobliżupierwszejkataraktynaNilu,wpołudnie21czerwca
pionowepalikinierzucającienia.Wdzieńletniegoprzesilenia—wnajdłuższydzieńroku—wrazzezbliżaniemsię
południacienierzucaneprzezkolumnyświątynistająsięcorazkrótsze.Wpołudnieznikajązupełnie.Nadniegłębokiej
studnimożnawówczasoglądaćodbicieSłońca.Musiwięcznajdowaćsięonodokładnienadgłową,czyliwzenicie.
Ktośinnyzpewnościązignorowałbytegotypuspostrzeżenie.Paliki,cienie,odbiciewstudni,położenieSłońca—jakież
znaczeniemogąmiećtaktrywialnesprawycodziennejnatury?Eratostenesbyłjednaknaukowcem,ajegorozmyślanianad
tymizwyczajnymisprawamizmieniłyświat;wpewnymsensiestworzyłytenświat.Miałnatyleprzytomnyumysł,aby
przeprowadzićdoświadczenie,adokładniejmówiąc,abysprawdzić,czyrównieżwAleksandriipionowepalikinierzucają
cieniawpołudnie21czerwca.Iodkrył,żerzucają.
