Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1
Kosztywekonomicetransportu
(JoBurnewicz)
1.1.Systematykapojęćzwiązanychzkosztamitransportu
Kosztytransportupojęciemważnymzarównowteorii,jakiwpraktycegospodar-
czej,alejesttopojęciewieloznaczneiwieloaspektowe,rozpatrywanewskalimikroe-
konomicznej(kosztywłasne,kosztyprzedsiębiorstwa,kosztyeksploatacyjne)iwska-
limakroekonomicznej(kosztytworzeniaPKB,kosztywymianymiędzynarodowej).
Kosztyodmienneinterpretowaneikalkulowanewzależnościodtego,czyone
przedmiotemanalizyrachunkowej(ujętewwynikufinansowym,wkapitalewłasnym
lubwrozliczeniachmiędzyokresowychbilansu),analizypodatkowej(koszty„podat-
kowe”i„niepodatkowe”),czyteżanalizyekonomiczno-społecznej(kosztyprywatne
ikosztyspołeczne).Mimożerachunkiemkosztówzajmowanosięodwieków,jegoza-
sadyistosowanaterminologiauległaszczególnemuwzbogaceniuwciąguminionych
dwóchdekad.Nastąpiłotopodwpływemupowszechnieniapojęciakosztówekono-
micznych,znacznieszerszegoodpojęciakosztówrachunkowych.Dużeznaczeniema
teżpowstanieiupowszechnieniemiędzynarodowychstandardówrachunkowości,za-
wierającychwielenowychprecyzyjnychpojęćkosztowych.
1.1.1.Kosztytransportuwmiędzynarodowejterminologii
rachunkowej
Wżyciugospodarczymispołecznym,ujmowanymwwymiarzepieniężnym,dokonu-
jesięwielokierunkowyprzepływwartości
1,którytylkoczęściowojestodzwiercie-
dlanywsystemachrachunkowościprzedsiębiorstwpostroniewydatków,nakładów,
kosztówprodukcji,przychodówiwrachunkuwyników.Natomiastzpunktuwidzenia
indywidualnychkonsumentówdóbr,usługiwartościintelektualnychorazzpunktu
widzeniacałegospołeczeństwakażdezaspokojeniepotrzebpociągazasobąokreślone
nakładysiłiśrodków,mającesweodzwierciedleniewwydatkachpieniężnych.
1Pojęcieprzepływuwartościwpolskiejliteraturzeekonomicznejbyłotraktowanedotychczasdość
marginalnie.WwąskimujęciujegointerpretacjajestzawartawangielskimValueStreamMapping
oznaczającymkształtowanieprzepływuwartościwprocesachprodukcyjnych.Zob.np.:http://szko-
lenia.nf.pl/produkty/rus_559544.htmlubhttp://www.idea.gov.uk/idk/aio/6128811.Rozszerzając
pojęcieprzepływuwartościnawszystkiezdarzeniagospodarczeispołeczne,należałobywyróżniać
procesywypływu(nakłady,wydatki,koszty)iprocesywpływu(przychodyzesprzedaży,pozys-
kanienaturalne,dochodylosoweiinne).Brakogólnejteoriiprzepływuwartościsprawia,żeist-
niejącesystemyrachunkukosztówwysoceułomneinieodzwierciedlająrzeczywistejwielkości
przepływów.