Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
1.Kosztywekonomicetransportu
Wpolskiejterminologiiekonomicznejstosowanajestdośćczęstouproszczonain-
terpretacjawydatkujakokażdegorozchoduśrodkówpieniężnychzkasylubrachunku
bankowegojednostkigospodarczej,bezwzględunacelichponoszenia.Wydatekeko-
nomicznyzawszejestwyrażanywpieniądzu,aewidencjawydatkówwjednostkach
naturalnychmożemiećmiejscewanalizachnieekonomicznych(biologii,medycynie,
fizyce,chemii).Istniejeścisłazasada,żeniekażdywydatekjestkosztem,alekażdy
kosztwiążesięzwydatkiem(niekonieczniewtymsamymczasiecopowstaniekosz-
tu)
22.Niesąkosztamiwydatkiniemającerealnegozwiązkuzwytwarzaniemisprzeda-
żądanegoproduktulubusługiorazwydatkifinansowe,takiejak:spłatakredytu
bankowego,regulowaniezobowiązańpublicznoprawnych(np.zapłatapodatkudo-
chodowego),wypłatydywidendiświadczeńsocjalnych.Niesąteżwydatkamikoszto-
wymikary,skutkizdarzeńlosowychikatastrof,wydatkilobbingoweitp.
23
Wtransporciezakreswydatkówprodukcyjnych(zaliczanychlubniezaliczanych
dokosztów)zależyodtego,jakipodmiotjeponosi.Wprzypadkuużytkownikausługi
transportowejbędącegojejfinalnymkonsumentemcałośćwydatkównapozyskanie
tejusługimacharakternieprodukcyjnyiżadenichrodzajniepowinienbyćnazwany
kosztem.Natejzasadziecałośćwydatkówgospodarstwadomowegonatransportnie
możebyćnazwanakosztamitransportu,gdyżsątowydatkikonsumpcyjne
24.Nie
mogąbyćwliczonewkosztywydatkiniemającezwiązkutechnologicznegoiorgani-
zacyjnegozdanąprodukcją.Przykładowo:zarobkowyprzewoźniksamochodowynie
możewliczyćwkosztyswychusługwydatkówzwiązanychzeksploatacjąsamochodu
osobowegozarejestrowanegonainnegoczłonkarodzinyniezaangażowanegowdzia-
łalnośćjegoprzedsiębiorstwa.Niemożnateżnazwaćkosztamiwydatkówtransporto-
wychponoszonychprzezjednostkębudżetową,należałobytumówićwyłącznie
otransportowychwydatkachkapitałowych(anieokosztach)budżetupaństwa,mia-
stalubgminy
25.
Wydatkitransportowemającecharakteroperacyjnytowypływśrodkówpienięż-
nychnapokryciezobowiązańztytułuzużyciapozyskanychobcychjednorazowozu-
żywanychczynnikówprodukcji,takichjak:paliwozużywaneprzezśrodektransportu
wykonującyzarobkowąusługętransportową,wynagrodzenianajemnychpracowni-
22B.Micherda:Podstawyrachunkowości,WydawnictwoAE,Kraków2002,s.131–132.Polskausta-
waorachunkowościz1994r.wyliczaróżnerodzajewydatków,aleniezawieraichogólnejdefinicji.
23Wanglosaskiejterminologiipodatkowejrozróżniasiępojęcia:1)businessexpenses(deductible),
2)capitalexpenditure(non-deductible,consideredasassetsinbusiness),3)personalexpenses(non-deductibleor
partialdeductible).Zob.:InternalRevenueService,USA–http://www.irs.gov/businesses/small/ar-
ticle/0,,id=109807,00.html.
24Jednakżewpraktyceanglosaskiejużywasiępojęcia„kosztyużytkowaniasamochoduosobowe-
go”.Zob.np.:TheCostofDrivingandtheSavingsfromReducedVehicleUse.VictoriaTransportPolicyIn-
stitute–http://www.vtpi.org/tdm/tdm82.htm;TheCostofCarOwnership,LivablePlaces
(www.livableplaces.org/policy/carownership.html);OperatingCostsofPopularCars,NRMAMo-
toring&Services–www.mynrma.com.au/cps/rde/xchg/mynrma/hs.xsl/operating_costs.htm.
25WodniesieniudobudżetupaństwawPolscestosujesięwyłączniepojęciewydatków,któresą
grupowanewtrzechpodstawowychkategoriach:1)wydatkibieżące(subwencje,dotacjeiinne),
2)wydatkinaobsługędługuSkarbuPaństwa,3)wydatkimajątkowe(wtymwydatkiinwestycyjne,
obejmującedofinansowanieinfrastrukturylądowej).Zob.:Z.Szpringer:Wydatkibudżetupaństwa.
BiuroStudiówiEkspertyzSejmu,Warszawa2006–http://biurose.sejm.gov.pl/teksty_pdf_05/
i-1161.pdf.
