Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
alezarazemtakżeważnainstytucjagwarantującaprawaczłowiekaimającasłużyćzapew-
nieniuwolnościwyrażaniapoglądóworazpozyskiwaniairozpowszechnianiainformacji.
MałaKonstytucjaz1992r.niewprowadziłaznaczącychnowychorganówpaństwo-
wych,nieliczącorganudoradczegowpostaciRadyBezpieczeństwaNarodowego,któ-
raponadtoniezostaławówczasfaktyczniepowołanadożycia.Nieoznaczałotojednak
zakończeniaprocesuprzemianinstytucjonalnych.Namocyustawyz1997r.utworzony
zostajebowiem,znajdującysiępozastrukturąadministracjirządowejnowy,samodzielny
centralnyorganpaństwowy–GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowych.
WdalszychprzemianachinstytucjonalnychistotnyudziałmaKonstytucjaRPz1997r.
Namocyjejprzepisówpowołanyzostałprzedewszystkimtakznaczącyorgan,jakRada
PolitykiPieniężnejnawiązującadorozwiązańustrojowych,najakichopartazostałaKra-
jowaRadaRadiofoniiiTelewizji.UtworzonazostałarównieżinstytucjaRzecznikaPraw
DzieckaorazRadaGabinetowa.
Możnauznać,żewprocesieprzemianinstytucjonalnychszczególnarolaprzypadłano-
wymorganompaństwowym,jednakżepodtympojęciemnależyrozumiećzarównoposzcze-
gólne(pojedyncze)organypaństwowe,jakigrupyorganówdającesięjednakzamknąćwra-
machokreślonejinstytucjiustrojowej,codotyczywszczególnościsamorząduterytorialnego.
Zpunktuwidzeniaroliiznaczeniapowstającychorganównależyjewidziećnaco
najmniejnadwóchpłaszczyznach.Pierwszaznichtoorganykonstytucyjne,awięcor-
ganyujętenormamiustawyzasadniczej.Konstytucjonalizacjaoznaczabowiemprzede
wszystkimstabilizacjępowodującąswegorodzajuwyłączenieorganuujętegownormach
konstytucyjnychzpoladziałaniasiłpolitycznychdysponującychstandardowąwiększoś-
ciąparlamentarną.Dopierobowiemosiągnieciekwalifikowanejwiększościkonstytucyjnej
otwieramożliwościzmianwustrojuorganówuregulowanychprzepisamiustawyzasad-
niczej.Wdążeniudoosiągnięciatakiejwiększościpodejmowanesądziałaniapolityczne.
ZjawiskotowbardzoznaczącymnasileniudotyczytakżeKrajowejRady.
Majączaśnauwadzefundamentalneznaczeniedlainstytucjiwładzypublicznejzasady
trójpodziałuwładz,wśródorganówkonstytucyjnychnależałobyzkoleiwyróżnićorgany
mieszczącesięwtrójpodzialeisprawująceposzczególnewładze.Wtejsferzeprzemia-
nyustrojoweprzyniosłyzasadniczezmianywkażdejzwładz,codobrzeilustrujebardzo
głębokizakresdokonywanychzmian.Polegałyoneprzedewszystkimnawprowadzeniu
dwuizbowościparlamentuorazdualizmuegzekutywy.Tezaśrozwiązaniamiałyistotne
znaczenie,zwłaszczaprzytrybiepowoływaniawiększościnowychorganówpaństwowych,
wtymzwłaszczaKrajowejRady.
Jeżelichodziokwestiękonstytucjonalizacjiorganówwokresieprzemianustrojowych,
tojaksięwydajemożnauznać,iżustawodawcakonstytucyjnynieokreśliłdostatecznie
jednoznacznychregułustalającychzarównoprzesłanki,pospełnieniuktórychokreślony
organpowinienbyćuregulowanynormamiustawyzasadniczej,jakteżkiedypowinnana-
stąpićdekonstytucjonalizcja.WskazujenatozwłokawkonstytucjonalizacjiNaczelnego
SąduAdministracyjnego,dyskusyjnadekonstytucjonalizacjaprokuraturyidośćnieoczeki-
wanakonstytucjonalizacjaRzecznikaPrawDziecka.Jednakżezdecydowanienajbardziej
widoczneproblemydotycząceprzesłanekkonstytucjonalizacjiwystąpiływtrakcieprac
ustawodawczychdotyczącychKrajowejRady.
Płaszczyznadruga,toorganytworzonewdrodzeustaw.Mimożewtymzakresieswo-
bodaustawodawcyzwykłegojestznaczna,towidać,iżwcałymdotychczasowymokresie
–10–
