Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
jeżelichodziocharakterwykonywanychzadań.Grupętętworząbowiemzarównoorga-
nyoznacznymzakresiekompetencjidecyzyjnych,jakiorganydoradcze.Możnauznać,
żecharakterystycznymrysemichpozycjiustrojowejjestpozostawaniepozatrójpodzia-
łemwładziusytuowanieniejakomiędzyorganamisprawującymiposzczególnewładze.
Zpunktuwidzeniaustrojuwewnętrznegoworganachtegorodzajuwystępujepewnezróż-
nicowanie,jeżelichodziozakressamodzielnościczyodrębnościosobystojącejnaczele
tegoorganuijejrelacjeztymorganemjakocałością.NatleKrajowejRadySądownictwa
orazRadyPolitykiPieniężnejproblemtenjednakwnajwiększymstopniudotyczyKrajo-
wejRadyRadiofoniiiTelewizjiijejprzewodniczącego.
Trzeciagrupatonproste”organyjednoosobowe.Monokratycznycharaktertegorodza-
juorganówistotnieredukujezakresproblemówustrojowychwynikającychzichfunkcjo-
nowania.
Wrazztworzeniemnowychorganówpaństwowychiichróżnorodnościązaczęły
występowaćtrudnościzokreśleniemichcharakteruustrojowegoorazusytuowaniem
wstrukturzeaparatupaństwowego,zwłaszczaprzyużyciustosowanychwcześniejme-
todikryteriówklasyfikacji.Częśćnowychorganówmogłabyćokreślonajakonietypowe.
Jednazgłównychtrudnościwynikałaztego,żeniektórenoweorganyzostaływyposażone
wkompetencjeocharakterzeadministracyjnym,alerównocześnienieweszływskładad-
ministracjipodporządkowanejrządowi.DotyczytoniewątpliwieKrajowejRady.
Należydodać,żepodobnetrudnościprzyklasyfikacjinowychorganówwystępowały
takżewprzypadkuwykonywaniazadańzwiązanychzochronąprawnąprzeznoweorgany
inneniżsądyitrybunały.
Wprocesieprzemianustrojowychwidocznejestrównieżpewnezróżnicowaniepro-
cesunarodzinnowychorganów.Naogółbyłojednaktak,żewprzypadkuwiększościor-
ganówichprawneutrwaleniewustawiezasadniczejlubustawiezwykłejpoprzedzone
byłoetapempracprzygotowawczychzudziałemekspertów.Etapowitemutowarzyszyły
także,choćzróżnymnatężeniem,kontrowersjepolityczneaniekiedynawetideologiczne.
Zpunktuwidzeniawymiaruczasuetappracprzygotowawczychtrwałzregułydłużejniż
czastrwaniaformalnejproceduryustawodawczej.TakbyłozwłaszczawprzypadkuTry-
bunałuKonstytucyjnego.ZdecydowanieodmiennierzeczsięmiałazKrajowąRadą,gdyż
procesustawodawczytrwałnajdłużej,obejmującdwiekadencjeparlamentarneitrzylata.
Jednymzkryteriówróżnicującychorgany(instytucje)powstałewostatnichlatachjest
stopieńichstabilizacjirozumianejjakowzględnatrwałośćpozycjiustrojowejizasadni-
czychkompetencji.Trwałośćtapozostajewoczywistejzależnościodilościiczęstotliwości
aprzedewszystkimskutecznościwpodejmowaniuinicjatywustawodawczychmających
naceluwprowadzeniezmianwustrojuposzczególnychorganów.Jaksięwydaje,wprzy-
padkuwiększościorganówutworzonychpo1980r.możnamówićoznaczącejstabiliza-
cji.Inicjatywyzmianbyłystosunkowonieliczne,aprzyjętenowelizacjenieprowadziły
dozasadniczychkorektustrojowych.Woceniestopniastabilizacjiistotnąrolęodgrywa
jednakczasfunkcjonowaniaposzczególnychorganów.Spośródorganówonajdłuższym
okresiedziałania,jaksięwydaje,zanajbardziejstabilnemożnauznaćTrybunałStanu
czyteżRzecznikaPrawObywatelskich.WwiększymstopniuzmianydotyczyłyTrybunału
Konstytucyjnego,NaczelnegoSąduAdministracyjnegoczyteżsamorząduterytorialnego,
ukształtowanegowobecnejstrukturzedopierowrazzdrugimetapemreformydokonanym
w1998r.
–12–
