Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
J.Wnęk,Krakowskieśrodowiskohistoryczne1815-1860,Kraków2008
ISBN:978-83-7850-312-5,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2008
Tendencjerozwojowehistoriografiipolskiejwlatach1815-1860
15
Lelewel.Wlatach1815-1860podjętorównieżdziałaniamającenacelu
popularyzowaniewiedzyhistorycznej34,jednakżepoziomksiążekpo-
pularnonaukowychztejdziedzinybyłnaogółniski35.Ideapopulary-
zacjizrodziłasięwśródczłonkówWarszawskiegoTowarzystwaPrzy-
jaciółNauk.Zawarłoonowswoimprogramiepostulat,bywpismach
dladzieciupowszechniaćdziejeojczyste36.Realizacjęowychzałożeń
rozpocząłJulianUrsynNiemcewicz37,autorŚpiewówhistorycznych38opu-
blikowanychw1816roku39.Wewstępiedonichpodkreślał,że
Wspominaćmłodzieżyodziełhjej
ac
pr
zodk,dać
ów,
jej
poznaćnajświetniej-
szeNrodueoki,owzyszyćmiłośćOjczyznyznajpierwszymipamięciwra-
a
p,star
żeniami,jesttonieomylnysposóbzaszczepieniawNarodziesilnegoprzywiązania
,
dokraju;nicjużwtenczastychpierwszychwrażeń,tychrannychpojęćzatrzeć
,
niezdoła,wzmagająsięonelat
,usposabiajądzielnychdobojuobrońców,do
,
ami,
radymężówcnotliwych40.
.
Niemcewiczstarałsięudostępnićczytelnikomskarbynarodowejtra-
dycjihistorycznej41,daćpoznaćkrajidzieje,oddziaływaćnamyśli
iuczucia42.
Orientalis”1958,z.3-4;J.Skowronek,ZproblemówhistoriografiipolskiejXIXw.,„Kwartal-
nikHistoryczny”1970,nr3.
34A.Majorek,PoglądynapopularyzacjęhistoriiwPolscenaprzełomieXVIIIiXIXw.,„Biblio-
tekarzZachodniopomorski”1981,R.22,nr4(60),s.51-60;S.Molenda,Popularyzacjadzie-
jówojczystychwWielkopolsceodczasówKomisjiEdukacjiNarodowejdopołowyXIXwieku
[w:]TradycjeoświatoweZiemiLeszczyńskiej,Warszawa-Poznań1975.
35J.Maternicki,Literaturapopularnonaukowawnauczaniuhistorii,Warszawa1968,s.8.
36F.Bronowski,H.Winnicka,Projekt„HistoriiNarodowejwpracachTowarzystwaWarszaw-
skiegoPrzyjaciółNauk,„ZeszytyNaukoweUniwersytetuŁódzkiego.NaukiHumanistycz-
no-Społeczne”,seriaI,z.4,Łódź1956,s.11-35.
37J.Nowak-Dłużewski,JulianUrsynNiemcewicz,„Polonistyka”1957,nr3;K.Zienkowska,
Oprekursorachinteligencjipolskiejuwagkilka[w:]InteligencjapolskaXIXiXXwieku:
studia,red.R.Czepulis-Rastenis,t.5,Warszawa1987;I.Rusinowa,PanaJulianaprzypadki
życia.JulianUrsynNiemcewicz1797-1841,Warszawa1999.
38Śpiewyhistorycznetotrzydzieścitrzywierszowaneutworyepickiepoświęconedziejom
Polski,zaczynającodPiasta,akończącnaJanieIIISobieskim.Miałyoneogromnezna-
czeniedlakształtowaniapatriotycznejpostawyPolakówwwarunkachzaborów-odgry-
wałyrolępodręcznikahistorii-A.Knot,Dzieje„Śpiewówhistorycznych”JulianaUrsyna
Niemcewicza,„RocznikZakładuNarodowegoim.Ossolińskich”1948,t.3;M.Witkowski,
Wkręgu„Śpiewówhistorycznych”Niemcewicza,Poznań1979;A.F.Grabski,Koncepcja
dziejówPolskiJ.U.Niemcewicza,„PrzeglądHumanistyczny”1973,s.61-83;A.Kuzik,
„Śpiewyhistoryczne”jakopodręcznikpoetykiiwychowaniapatriotycznego,„Guliwer”
1994,nr3.
39J.I.Kraszewski,Wstęp[w:]PamiętnikiJulianaUrsynaNiemcewicza1809-1820,t.2:1813-
-1820,Poznań1871,s.XIII-XIV.
40J.U.Niemcewicz,Śpiewyhistoryczne,Warszawa1816,s.5.
41J.Lelewel,ŚpiewyhistoryczneJulianaUrsynaNiemcewicza,podwzględemhistoryiuważa-
ne,Wilno1817.
42A.Brückner,Dziejenarodowejliteraturypolskiej,t.2,Warszawa1924,s.10-11.