Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
Wstęp
aleutworemliterackim,zresztąnajwyższychlotów,napisanymtzw.
proząrytmiczną.Celiokolicznościpowstaniategodziełabudziłyibu-
dząkontrowersjebadaczy,jednakwydajesię,żestanowionoprzykład
publicystykiczypropagandypolitycznej,którejgłównymcelembyła
poprawawizerunkuBolesławaKrzywoustego,nadszarpniętegopo
oślepieniubrata,poprzezprzedstawienieprzebieguwydarzeńzpunktu
widzeniasamegoksięciaijegozapleczapolitycznego22.Niewykluczato
innychproponowanychfunkcjiutworu,takichjakrolaedukacyjnaczy
symbolicznewpisaniehistoriiPolakówiichdynastiiwkrągkultury
chrześcijańskiejprzezsamfaktstworzeniadziełapołacinie23.
Trzebawtymmiejscuzaznaczyć,żestosowanewpracypojęcia
Dobózpolityczny”,Dzapleczepolityczne”czyDopozycja”niemogąbyć
rozumianewprezentystycznysposób,jakostrukturyanalogicznedo
dwudziesto(pierwszo)wiecznych,sformalizowanychugrupowańpo-
litycznych.Wczesnośredniowiecznepaństwobyłostrukturąopartą
wyłącznienawięziachosobowych,skupionąwokółwładcy/dynastii
iniestanowiącąsamodzielnego,abstrakcyjnegobytu,awięcjakościowo
odmiennąodzinstytucjonalizowanegopaństwanowożytnegoczyna-
wetpóźnośredniowiecznego24.Miałoonowznacznymstopniucha-
rakterkonsensualny,toznaczynieopierałosięnaściśleustalonych,
niezmiennychregulacjach,alebyłonieustannieaktualizowanenapod-
stawiezmieniającegosięukładusiłmiędzywładcą,innymiczłonkami
dynastii,przedstawicielamiróżnychgrupspołecznych(głównieducho-
22Por.Z.Dalewski,Rytuałipolityka.OpowieśćGallaAnonimaokonflikcieBolesława
KrzywoustegozeZbigniewem,Warszawa2005,s.7,8.
23P
.Wiszewski,DomusBolezlai.WposzukiwaniutradycjidynastycznejPiastów(dooko-
ło1138roku),Wrocław2008,s.148-150.
24Kwestiaistotypaństwawczesnośredniowiecznego(atakżezasadnościużycia
samegopojęciaDpaństwo”wodniesieniudowcześniejszegośredniowiecza)stanowi
oddawnaprzedmiotdyskusji,główniewnauceniemieckiej.Odpewnegoczasujej
echadocierajątakżedopolskiejhistoriografii,por.D.A.Sikorski,Ostosunkachpolsko-
-niemieckichwXiXIwieku(NamarginesieksiążkiJarosławaSochackiego,Stosunkipublicz-
noprawnemiędzypaństwempolskimacesarstwemrzymskimwlatach963-1102…),
DStudiaHistoricaSlavo-Germanica”,nr26(2004-2005)[wyd.2006],s.254,255,
gdziewymienionapodstawowaliteratura(dopoczątkuXXIw.)natentemat.Ukazany
powyżejpoglądnatentematzdajesięstopniowo,choćniebezzastrzeżeń,dominować
whistoriografii.Wartoteżzwrócićuwagę,żejedynąwówczesnejEuropiestrukturą
ocharakterzeinstytucjonalnym,takimjaknowożytnepaństwa,czylibędącąbytem
istniejącymniezależnieodreprezentującychgokonkretnychosób,byłKościół.
