Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
inicjatywy,ponieważmimoznaczącejsiłygrupyjakocałościliczba
wchodzącychwjejskładosóbjestwzględnienieliczna.Jedenztych
monopolizostanieotwartynakonkurencjęwchwili,gdy
zlikwidowanezostanągazetoweznaczkipocztowe,przezcołączna
wagaprasyrozumianejjakogłosopiniipublicznejpowiększysię
jeszcze,awpływpojedynczegoautoranaformowaniesięopinii
ulegniezmniejszeniu.Możnabytegożałować,gdybyśmynie
pamiętali,wjakichcelachówwpływjestobecniewykorzystywany,
cozpewnościąnieulegniezmianietakdługo,jakwydawaniegazet
będziepoprostuformąinwestowaniakapitałuwceluczerpaniazeń
jaknajwiększychzysków.
Czyżbywięcnaopisanewyżejzjawiskaniebyłożadnego
lekarstwa?Czyzanikindywidualnejenergii,osłabieniewybitnych
umysłówwzględemtłumu,wzrostszarlataneriiorazzmniejszenie
skutecznościopiniipublicznejjakosiłyograniczającej–czy
wszystkieonestanowiącenę,jakąmusimypłacićwzamian
zakorzyścipłynącezcywilizacji?Iczyniemożnaichuniknąć
inaczejniżprzezpowstrzymanierozproszeniawiedzy,osłabienie
duchawspółpracy,zakazwprowadzaniażyciowychudogodnieńoraz
zdławieniedalszegowzrostubogactwaiprodukcji?Zpewnościąnie.
Korzyści,jakichcywilizacjaniejestwstanienamzaoferować–
anawetktórebezzewnętrznejkorektymaskłonnośćniszczyć–mogą
współistniećzcywilizacją;cowięcej,jedyniewpołączeniuznią
mogąwydaćswojenajcenniejszeowoce.Możemyocalićwszystko,
coobawiamysięutracić;odzyskaćkażdąrzecz,którąutraciliśmy,
anawetdoprowadzićdonieznanejwcześniejdoskonałości;możetak
sięjednakstaćnieprzezbezczynnośćipozostawieniesprawich
biegowianiprzezśmiesznepróbysprzeciwianiasiętendencjom,które
sąnieuchronne,ajedynieprzezuruchomienietendencjiprzeciwnych,
którebędąmogłypołączyćsięztymipierwszymiijeprzekształcić.
Złemjestzarównoto,żejednostkastajesięwmasiecorazbardziej
bezsilna,jakito,żejejcharakterokazujesięcorazbardziej
niewyraźnyiosłabiony.Remediumnapierwszyproblemmożebyć
szerszeigłębszeniżdotądzrzeszaniesięjednostekwgrupy,
nadrugi–działalnośćnarodowychinstytucjiedukacyjnych,jak
