Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
FilipRuciński
ABHINAWAGUPTA,SZESNAŚCIEDEFINICJI
NIE
WY
PO
WIE
DZIA
NE
GOWPROWADZENIE
DOPRZEKŁADU
Metafizycznympojęciem,któregodotycząfilozoficznerozważania
kaszmirskiegomistrzaijoginaAbhinawagupty(950–1025)wjego
Pa
ra
tri
śi
ka
wi
wa
ra
nie(Pa
rātrīśi
kā-vi
va
ra
​ṇ
a,dalejwskrócie:PTV),
najobszerniejszymkomentarzudotantryzwanejPa
rātrīśi
(dalej
wskrócie:PT),jestAnuttara(anut
ta
ra)dosł.„nieprzewyższone”,
atakże„niemająceodpowiedzi”czy„niewypowiedziane”
absolutnazasadarzeczywistościizarodekświadomości.Zajmujeona
miejsceanalogicznedotego,jakieugramatykaBhartryhariego
maBrahman(brah
man)istotasłowa(śab
da-tat
tva)izasada
świadomości,niezniszczalnazgłoska(ak
a
ra)[1].Ztegopowodu
dziełoPTVokreślonezostałoprzezjegoautorawŚwietletantr,
Tan
trālo
ka(dalejwskrócie:TĀ),innymważnymdziele,jako
Anut
ta
ra-pra
kriyā,„metodaAnuttary”lub„prawidłowość
Anuttary”[2].ZgodniezespostrzeżeniemBettinyBäumer[3]pra
kriyā
tonietylkometoda,procesczyprawidłowość,aletakżejej
interpretacja.Należyprzytympamiętać,żepojęciepra
kriyā
wskazujenawymiarpraktycznydzieła,jestwykładem,który
znajdujezastosowaniepraktyczne.StądAbhinawaguptastwierdza
wŚwietletantr,żepra
kriyātoinaczejjogazestawpraktyk
związanychzAnuttarą(TĀVIII.5–16).DwivediiRastogi[4]
zaliczająŚwiatłotantrdokategoriitzw.pra
kriyā-gran
tha,czyli
podręcznikówpraktyki[5];zgodniezprzytaczanątamprzez
AbhinawagupTri
śi
ro
bhaj
ra
wa
tan
trą(Tri
śi
ro
bha
ira
va-tan
tra)joga
tapolegana„integracjiwświadomościwszystkichpierwiastkówczy
kategoriirzeczywistości”[6],coDżajarathadoprecyzowuje,mówiąc,
żejesttostopnioweprzechodzenieskupionąświadomością
odtzw.„ogniaczasu”,tj.kategoriiziemi,czylipierwszego
pierwiastka,do„nieopartegonaniczymŚiwy”(Anāśri
ta-
śiva),tj.dotrzydziestejszóstejkategorii,tj.pierwiastkaŚiwy,