Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
uznać,żejegowywódjestwadliwy,ponieważzawieratylkogarść
przykładów.PotencjalnegoadwersarzaLukrecjuszpoprosiłby
zapewneowskazaniechoćbyjednegoprzypadkurzeczypowstającej
zniczegoalboprzeobrażeń,któreniesąprocesaminaturalnymi.Ich
istnienieoznaczałobybowiem,żecośpowstajezniczego.Conie
zmieniafaktu,żeLukrecjuszowydobórprzykładówwymaga
wyjaśnienia.
WszystkieprzykładypodaneprzezLukrecjuszawkontekście
sześciuargumentównarzecztezy,żenicniemożepowstać
zniczego,pochodzązeświataroślinnegolubzwierzęcego.
Wargumenciepiątympojawiasiętylkojedenprzykładidotyczy
onwielkościisiłyczłowieka.RówniedobrzeLukrecjuszmógłby
powiedziećwtymmiejscuowielkościisilelwów,krówczymyszy.
Wybórczłowiekamaułatwićprzejścieodświatanaturalnego[16]
dodziedzinysztuki.DlaczegojednakLukrecjuszograniczasię
wcałymtymfragmenciedoistotżywych(zwierzątiroślin)?[17]
Zwróćmyuwagęnakontekst,czyteżmożebezpośrednierozwinięcie
tejsekcji.Dowiódłszy,żenicniemożepowstaćzniczego,poeta
pokazujewczterechpunktach,żenicniestajesiępośmierciniczym
(w.215–64).Swojąargumentacjęwspieraprzykładamiistotżywych
orazprzedmiotównieożywionych(takichjakziemiaczymorze).
Cowięcej,mówiterazoWenus,atakżeojcu-eterzeimatce-
przyrodzie.Tegorodzajuwzmiankiniepojawiłysięwmowie
opowstawaniu.Wreszcie,drugąpołowęzasadniczegowywodu
ożywiaobrazwiejskiejsielanki,zajmującyjednątrzeciączwartego
argumentu.Próżnoszukaćjegoodpowiednikawpierwszejpołowie
wywodu.Sugerujemynastępującewyjaśnienie.Pierwsząpołowę
wykładuLukrecjuszpoświęcanarodzinom,adrugąśmierci.
Narodzinysąprzyjemniejszeipiękniejszeodśmierci.Jednym
zesposobównaosłabienielubukrycietego,cobudziniechęć,
stanowigeneralizacja:rzeczynieożywioneznikają,lecznieumierają.
PoetawspominaoWenuswwywodzie,wktórymmówiosprawach
znikającychzludzkiegożyciazasprawączasuistarości,
apowracającychdziękiWenus.Jestonapocieszycielką
izadośćuczynieniemwobliczuśmierci.Niemożnajużwidzieć
wWenusjedynejwładczyniporządkunaturalnego(w.21).Poeta
