Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wieloaspektowegozjawiskaprzystosowywanialudzkich
umiejętnościdowymogówwojnyiużywaniaichwwalce.
Kolejnąbronią,któraprzetrwałapróbęczasu,była
proca,zpewnościąużywanawneolicie,abyćmoże
nawetwcześniej.Bywaniedoceniania,leczpomimo
stosunkowokrótkiegozasięgu–zwłaszczawporównaniu
złukiem–możebyćbardzoniebezpieczna,szczególnie
wrękachekspertówumiejącychdobieraćtakiekamienie,
którepolecąprostodocelu.Archeolodzyznaleźliproce
wnajróżniejszychzakątkachświata,wtymwPeru,
Newadzie,Egipcie,AnatoliiczynaBalearach.Aby
poprawićskutecznośćtejbroni,opracowanoprocę
drzewcową,którejdrzewcesłużyzaprzedłużenie
ramieniarzucającego,podobniejakwprzypadku
miotaczaoszczepów(
atlatl
).
Doskonalonotakżetechnikibudowywarownychsiedzib.
Początkowoumocnieniaopierałysięgłównienaformach
ukształtowaniaterenutakichjakwysokieistrome
zbocza,atakżenakoncentrycznychmurachchroniących
kolejneodgrodzonestrefy.Późniejzaczętowznosić
wielopiętrowewieże;pomysłnaniezapewnepochodził
zmiejsc,wktórychtegorodzajufortyfikacjepostawiono
wcześniej,awszczególnościzewschodniejczęści
basenuMorzaŚródziemnego.Choćwepocebrązu
wybudowanowielkiefortece,takiejakTrojaczypołożone
wGrecjiMykeny,poktórychpozostałyimponująceruiny,
większośćwarownibyłaznaczniemniejsza.Naprzykład
zamieszkującypołudniowo-wschodniąHiszpanię
przedstawicielekulturyElArgar,którejrozkwitprzypadł
nalata2200–1550p.n.e.,wznosiliotoczonemurami
osadynawzgórzach.Archeolodzyodkryliwtymrejonie
pozostałościzaawansowanychumocnień–naprzykład
wlatach2012–2013nastanowiskuLaBastidaodsłonięto
kamiennemurybiegnąceczęściowozbokuwejściatak,
bynajeźdźcybyliwystawieninaatak,orazpięć
wystającychponadniebasztzbudowanychnaplanie
