Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
A4–Dużeukładymakrocząsteczek
29
Dużekompleksybiałkowe
Niewielemakrocząsteczekdziaławpojedynkęjakomonomery.Zazwyczajasocjują
onezinnymimakrocząsteczkami,tejsamejlubróżnychklas,wstabilnelubsłabe,
przejściowekompleksywceluwykonaniaodpowiednichzadań.Niektóreztych
kompleksówsąwyjątkowoduże.Naprzykładwielepodstawowychstruktur
ielementówlokomocyjnychkomórkijestzbudowanychzkompleksówdużychbiał-
kowych.Cytoszkieletstanowiukładfilamentówbiałkowychorganizującychkształt
komórki,jejruchorazwewnątrzkomórkowerozmieszczenieorganelli.Mikrotu-
bulesądługimipolimerami(200-25000nmdługości)tubuliny,białkaglobularnego
omasie110kilodaltonów(kDa),któresamojestdimeremróżnychpodjednostek
αiB(patrztematA3)(rys.1).Stanowiąonegłównyskładnikcytoszkieletu,wrze-
cionamitotycznego(patrztematC3)orazeukariotycznychrzęsekiwici.Rzęski
iwicisąwłosowatymistrukturamiwystępującyminapowierzchniwielukomórek;
ichbijąceruchyumożliwiająprzemieszczaniesiękomóreklubwymuszanieprze-
pływucieczywzględempowierzchnikomórek.Rzęskizawierająteżbiałka:neksynę
idyneinę.Mikrofilamentyskładającesięzbiałkaaktynytworząrazemzinnymbiał-
kiem,miozyną,kurczliweukładyumożliwiająceruchcytoplazmy.Aktynaimiozyna
sąteżgłównymiskładnikamiwłókienmięśniowych.
(a)
β
α
(b)
protofilament
(d)
(c)
światło
Rys.1.Budowamikrotubuli:(a)tubulinazbudowanajestzpodjednostekαiβ;
(b)protofilamenttubulinyskładasięzwielupołączonychpodjednostek;(c)mikrotubulę
tworzy13ułożonychrównolegleprotofilamentów;(d)przekrójpoprzecznymikrotubuli
Za:HamesandHooper(2011)InstantNotesinBiochemistry,4thedn,GarlandScience