Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
SEKCJAA–GENETYKAMOLEKULARNA
A6MutagenyinaprawaDNA
Zagadnieniakluczowe
Mutageny
Mutageny
chemiczne
Mutagenyfizyczne
NaprawaDNA
Mutacjepowstająwwynikurzadkichbłędów
wreplikacjiDNAlubwwynikudziałanianaDNA
czynnikówchemicznychi/lubfizycznych,zwanych
mutagenami.Zmianywstrukturzenukleotydów
powodująmodyfikacjeparowaniazasad,które
poreplikacjiDNAutrwalająsię.Innemutageny
tworząfizycznezniekształceniaDNAblokującejego
replikacjęi/lubtranskrypcję.
Wielesubstancjichemicznychmadziałanie
mutagenne.Zastępowanienormalnychzasad
przezichobcezamiennikipodczasreplikacjiDNA
powodujezmianywtworzeniuparzasadmogące
byćprzyczynąmutacji.Pomiędzyzasadypodwójnej
helisydostająsięczynnikiinterkalującepowodujące
wstawianiedodatkowychzasadwprocesie
replikacji,czegoefektemsąmutacjezmianyramki
odczytu.Wielechemicznychmutagenówmodyfikuje
zasady,częstopoprzezdodawaniegrupalkilowych
lubarylowych,bądźprzezdeaminację.DNApodlega
równieżmutacjomspontanicznymwwynikureakcji
zsubstancjaminormalnieobecnymiwkomórkach.
ZasadyDNAmogąbyćuszkadzanetakżeprzez
reaktywneformytlenu(ROS)występujące
wkomórkachoddychającychtlenowo.
Czynnikiemwywołującymrozległeuszkodzenia
cząsteczekDNAjestpromieniowaniejonizujące,
takiejakpromieniowanierentgenowskie
ipromieniowanieγ.Wchłanianiepromieniowania
ultrafioletowegoprzezzasadyprowadzido
tworzeniasiędimerówcyklobutylowychmiędzy
sąsiednimizasadamipirymidynowymi.Silnym
mutagenemsąrównieżpromieniowaniecieplne
iwysokatemperatura.
Ewolucyjnąreakcjąorganizmównaobecność
wieluczynnikówmutującychDNAbyłijestrozwój
licznychzłożonychmechanizmównaprawczych
obejmującychtrzykategorie:naprawaprzez
usuwanie,naprawabezpośredniaoraznaprawa
niedopasowanychzasad.
