Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Niedohistorie,czylidlaczegopewneopowieścioprzeszłościniestająsięhistoriami
15
politycznej,zwłaszczamilitarnej,atakżegenealogiiigeografiihistorycznej.
Tetrzydziałyhistoriografiiwciążstanowiąpodstawęflhistoriipublicznej”
orazprogramówszkolnych.Zdarzająsięjednakrównieżopracowaniazwy-
imaginowanejhistoriispołecznejczyhistoriiobyczajów.Chybanajmniejszym
zainteresowaniemcieszysięhistoriagospodarcza,awogóleniewystępują
nurtyzaawansowaneteoretycznieiuważanewśrodowiskuhistorycznym
zanowoczesne,takiejakantropologiahistorycznaczykulturowahistoria
płci.Światuchroniikorzystazdokonańtradycyjnejhistoriografiiwedle
wzorcawypracowanegojeszczewXIXwieku,ztymżejesttohistoriografia
pozbawionaswejzasadniczejpodstawy,czyliźródeł,choćzdarzająsiępróby
wytwarzaniatakowych,główniezresztąwzgodziezdziewiętnastowiecz-
nymipreferencjamidlatekstównormatywnych.
Uchroniesąoczywiściezzasadyfantastyczneiniepodająsięzarzeczy-
wistośćhistoryczną.Uderzającajestjednakichforma,naśladującahistoriogra-
fięwjejnajbardziejkonserwatywnejwersji.Aczkolwieknarracjetewżaden
sposóbzhistoriografiąnaukowąniekonkurują,jednakutwardzająspołeczne
przekonanie,czymhistoriapowinnasięnaprawdęzajmowaćijaknależyją
pisać.Jednocześniewybórtejkoturnowejwersjinarracjihistorycznejnietylko
odzwierciedlagustautorów,lecztakżesłużycelompraktycznym:prostado
naśladowanianiesiezsobąstylistycznyładunekflefektuprawdy”6,dziękiktó-
remułatwoosiągnąćfabularnąspójnośćizapewnićsobieuznanieczytelnika.
Pojęcieflhistoriaalternatywna”majeszczejednoznaczenie,którejednak
mieścisięwzakresiehistoriiakademickiej:chodziohistoriepozostające
wopozycjidodominującychflwielkichopowieści”historiografiiświatowej.
Owewielkieopowieści,czylimetanarracjeopisującewielkoskalowezjawiska
procesuhistorycznego,doczekałysięzajadłejkrytykiodlatsześćdziesiątych
XXwiekujakowytworygłębokozideologizowanejwizjiświatazpunktu
widzeniakulturyZachoduizperspektywybiałegoheteroseksualnego
mężczyznyzwyższejklasyspołecznej.Wwynikuprzemianspołecznych
ipolitycznychdrugiejpołowyXXwiekuakademickahistoriografiazaczęła
odpowiadaćnapotrzebyopisaniadziejówemancypującychsięgrup.Ten-
dencjatamiałanaceluzjednejstronyunowocześnienieidemistyfikację
procesuhistorycznegowimięprawdydziejowej,zdrugiejzaśsłużyłabu-
6flEfektprawdy”tozjawiskotowarzyszącespołecznemuodbiorowitradycyjnejhistorio-
grafii,któradziękizastosowaniuodpowiednichśrodkówperswazyjnychprzedstawiasięjako
jaknajwierniejszeodwzorowanieprawdyhistorycznej.Oczywiście,tezyswojeobudowuje
rozmaitymiproceduramidowodowymi,któreznajdująsięgłówniewprzypisach.Problem
wtym,żetylkoczłowiekowykształceniuhistorycznymjestwstanietedowodzeniaspraw-
dzić.Inniczytelnicymuszązadowolićsięsamąświadomościąistnieniamożliwościweryfikacji
tezautora.Wpraktycepowodujeto,żekażdanarracjaposiadającazewnętrznecechyprofe-
sjonalnegoopracowaniahistorycznegoodbieranajestprzezczytelnikówjakoflprzedstawiają-
caprawdęhistoryczną”.Innymisłowyopracowaniehistoryczneniedlategouważanejestza
flprawdziwe”
,bomówisprawdzalneprawdy,leczdlatego,żejesthistorycznewswejformie.
