Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Dlaczegotytułowatematykajestważna?
15
Dwudziestowieczniteoretycyzwracaliwielokrotnieuwagęna
fenomenkulturymasowejijejwzorcowegonowegoczłowieka16.
Jejekspansja,związanaparadoksalniezewzrostempoziomu
życia,zintensyfikowałasięnaprzełomieXIXiXXwiekuitrwa
nieprzerwaniedodzisiaj,ogarniająccorazszerszeobszaryżycia
kulturowego.Trudnowręczsobiedziśwyobrazić,nawetczysto
hipotetycznie,że(ijak)ówprocesmógłbybyćzatrzymanylub
odwrócony.Podlegającymuczłowiekodczuwagojakoniekwe-
stionowalnąipozytywnąaksjologiczniewłasnąemancypację
iwyzwolenie.Ponadtowieluautorówwskazujeprzekonującona
pozytywnestronytakichprzemian17.Stądpróbaichkwestiono-
wania,aniekiedynawetsamopytanieoichrzeczywistąwartość
możebyćkwalifikowanejakowyrazwstecznictwabądźozna-
kaniewrażliwościnaodkrytąprzezhistoryzmkonstytutyw-
nązmiennośćczłowieka.Jedenzprofesorówfilozofii,którywe
wcześniejszychdziesięcioleciachwskazywałnaprzejawykryzysu
wkulturzezachodniej,powiedziałminiedawno,żewspółczesne
przeobrażeniatowgruncierzeczyżadenkryzys,raczejpoprostu
nowaformakultury.Anawettakzdeklarowanygłosicielkryzysu
inadchodzącejkulturowejkatastrofy,jakimbyłStanisławIgnacy
Witkiewicz,explicitepodkreślał,żejegohistoryczno-społeczne
16Gronotychautorówjesttakliczne,żepodamtutajtylkokilkaprzy-
kładów:FryderykNietzsche,OswaldSpengler,JoséOrtegayGasset,Florian
Znaniecki,StanisławIgnacyWitkiewicz,MartinHeidegger,EliasCanetti,
MaxHorkheimer,HerbertMarcuse,GeorgeRitzer.
17MimoakcentowanianiebezpieczeństwizagrożeńGeorgeRitzerwska-
zywałnalicznekorzyścistandaryzacji;przykładowo:życiestajesięprzewi-
dywalneikonsumentmożewiedzieć,czegopowiniensięspodziewać;eko-
nomicznekosztyprodukcjimaleją,rośnieefektywność,dostępnośćtowarów
iusługuniezależniasięodczasuimiejsca,konsumentmożesięspodziewać
równegotraktowanianiezależnieodrasy,płciczypochodzeniaspołecznego,
łatwiejupowszechniająsięinnowacjeorganizacyjneitechniczne.Por.tenże,
Makdonaldyzacjaspołeczeństwa.Wydanienanowywiek,przeł.L.Stawowy,
WarszawskieWydawnictwoLiterackieMUZASA,Warszawa2003,s.36.
