Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wczerwcu1793r.,naobradachsejmugrodzieńskiego,którymiałzaakcep-
towaćdrugirozbiórRzeczpospolitej,Sułkowskidziałałzgodniezpoleceniami
JakobaJohannaSieversa,aletakżepopierałPrusyiinformowałkrólaStani-
sławaAugustaotreścirozmówzprzedstawicielemRosji.PruskiposełLudwig
BuchholtzwliścieskierowanymdoFryderykaWilhelma
II
wmaju1793r.wyraził
zaniepokojenielawirowaniemSułkowskiegomiędzypartiami.Skarżyłsię,żenie
możnabyłonaniegoliczyć,cowięcej,postanowiłpodjąćpewneśrodkiostroż-
ności:proponowałnawetzmianęnastanowiskuwielkiegokanclerza.Wlipcu
tegosamegorokuposełBuchholtzzmieniłjednakzdanie:wkorespondencji
zkrólempruskimwskazywałnawielkiezasługiAntoniegoSułkowskiego,któ-
ryintensywniepopierałinteresyPrusioktórymwyrażałsięm.in.wsłowach:
nKsiążęSułkowski,wielkikanclerzkoronnydobrzesięprowadzi.Odnajdujesię
wprojektachorazpracujezgorliwością”73.
WczasieobradsejmuSułkowskiwchodziłdoróżnychdeputacjisejmowych,
a15października,porozwiązaniukonfederacjitargowickiej,podpisałaktkonfe-
deracjigrodzieńskiej.ZaswojezasługidlaRosjiotrzymałporatyfikacjitraktatów
odSieversatabakierkęzportretemcarycyKatarzyny
II
orazngwiazdę”owar-
tości5tys.czerwonychzł.PonadtoznalazłsięwskładziewskrzeszonejRady
Nieustającej,azasiadającnaczeleDepartamentuInteresówCudzoziemskich,
układałstosunkipomiędzyRadąNieustającąanowymambasadoremrosyjskim,
OsipemIgelströmem.Powybuchuinsurekcjikościuszkowskiejambasadorżądał,
byRadaNieustającanatychmiastosądziłaiskazałanaśmierćspiskowców,którzy
mieliznajdowaćsięwWarszawie.Antoninawoływałdozwołaniasądusejmo-
wego,ponieważ—jakwspominałAntoniTrębicki—nSułkowski,chociażnale-
żącyswojąpolitykądopartiimoskiewskiej,alepoczciwyinienagannywswoim
postępowaniujakourzędnikiczłowiek,otwarcieoświadczył,iżRadaNieusta-
jącaniejestwładząsądowniczą74”.Rosyjskiegoambasadoratakiepostępowanie
rozwścieczyłoimiałgwałtownieupomniećAntoniego,copodobnowywołało
uSułkowskiegoatakapopleksji,chociażinneprzekazymówią,żenastąpiłon
k.1—8;TajnakorespondencjazWarszawy1792—1794doIgnacegoPotockiego.Oprac.M.Rymszyna,
A.Zahorski.Warszawa1961,s.186;L.Wegner:Konfederacjawojewództwwielkopolskichzroku1792.
Poznań1863,s.152—153;W.Smoleński:KonfederacyaTargowicka.Kraków1903,s.6,422—423;
Urzędnicycentralniinadworni…,s.58;D.Rolnik:Szlachtakoronnawobeckonfederacjitargowickiej
(maj1792—styczeń1793).Katowice2000,s.153,163;D.Dukwicz,M.Zwierzykowski:Sułkowski
Antoni…,s.534.
73
Targowicaisejmgrodzieński1793wrelacjachposłapruskiegoLudwigaBuchholtza.
Oprac.H.Kocój.Kraków2004,s.23,przyp.88;nr35:LudwigBuchholtzdoFryderykaWilhelmaII,
8maja1793r.;D.Dukwicz,M.Zwierzykowski:SułkowskiAntoni…,s.534.
74
A.Trębicki:Opisaniesejmuekstraordynaryjnegopodziałowegoroku1793wGrodnie.Ore-
wolucjiroku1794.Oprac.J.Kowecki.Warszawa1967,s.80—82.
GospodarczeipolitycznepodstawypotęgiroduSułkowskichw
XVIII
w.
•47
