Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
biblięnaukprzyrodniczychXVIIIiXIXw.Poddawaławwątpliwośćboski(nie-
zależnyodistnieniaświata)upływczasu.Dotradycyjnejlistyzłudzeńzmysło-
wychdodała(zarazemwyjaśniła)jednozasadniczonowe.Zdoświadczeniaży-
ciowegokażdywie,żejeślijakiśobiektsięoddala,osoba,któraobserwujetozja-
wisko,odnosiwrażenie,żeobiektsięzmniejsza-wrazzcałąprzestrzenią,któ-
ragootacza.Wielkość(wizualnego)pomniejszeniazależyprzytymodmiejsca,
zktóregoobserwatorpatrzynaoddalającysięprzedmiot.Podobnąideęgłositeo-
riawzględności:długośćtrwaniajakiegośzdarzenia(takżewymiarynnieinercjal-
nego”obiektu)zależyodwzajemnegoodniesieniasięporuszającegosięobiektu
orazobserwatora.Dodaćnależy,żespowolnienieupływuczasu(ndylatacjacza-
su”),októrejmowawszczególnejteoriiwzględności,niezachodziobiektyw-
nie12.Jestjedynieefektemsubiektywnym,którymaobiektywnepodłoże-takjak
pozornezmniejszaniesięoddalającegosięobiektu.
WitoldKruczekanauczaniefizyki.WjednymzwywiadówdrKruczekpisze
oswymsporzezsekcjąnSolidarności”wInstytucieFizykiswejuczelni.Problem
macharakterbardziejogólny.Zewnętrznawarstwasporudotyczyła-jakwcałym
kraju-aspektupolitycznegopostaci:npartia”contraruchantypartyjnypodpo-
staciązwiązkuzawodowego.DrKruczekbyłaktywnymczłonkiemPZPR.Nigdy
zresztąnieukrywałaniswejprzynależnościdoAK,anidoPolskiejZjednoczonej
PartiiRobotniczej13.Tejkontrowersjitowarzyszyłainna,poważniejsza.Tadoty-
czyłasposobunauczaniafizyki,wtymnauczaniafizykinauczelnitechnicznej.
DrKruczekzawszeuważał,żewfizycepodstawądydaktykipowinienbyć
bezpośrednikontaktuczniazomawianympodczaswykładuzjawiskiem,kon-
taktwpostacidoświadczenia,któreprzeprowadzawykładowcanaoczachswych
słuchaczy.Ztakichdoświadczeńzasłynął.Naswoichwykładach(Wydział
Elektroniki)zrozmachemprezentowałeksperymenty.nPokazy”(takwtedyna-
zywanodydaktycznedemonstracje)wwykonaniudr.Kruczkacieszyłysięwiel-
popularnością.Wsaliwykładowejwielokrotniebrakowałomiejsciczęśćstu-
dentówzkoniecznościsiedziałaobokławek,naschodach.Pokazomtowarzyszył
12
Skoroszybkośćupływuczasuzależyodobserwatora-każdegozosobna-nieistniejeżaden
obiektywnyupływczasu.(Coinnegospowolnienieczasu,októrymmowawogólnejteoriiwzględ-
ności,awięcspowolnieniewynikłezdziałaniagrawitacjiiprzyspieszenia).DrKruczekodrzucapo-
danąinterpretację.Jegozdaniem,spowolnienieczasuiskróceniewymiarów,októrychmówiszcze-
gólnateoriawzględności,jestfaktemobiektywnym.Uważa,żendlakażdegoświatjesttaki,jaki
wynikazjegopomiarów”.Spowolnienieczasui(ewentualne)skróceniedługościbyłobyrzeczywi-
ste-dlakażdegoobserwatorazosobna.
13
Topierwszebyłomuźlewidzianewokresie1950-1990,todrugiewlatach1980-2020.WPZPR
byłprzedstawicielemtzw.nurtunarodowego.Wlatach80.założyłklubdyskusyjny(nKlub152”).
Wsali152(GmachGłównyPW)spotykalisięidyskutowaliosprawachpolitycznychczłonkowie
PZPR,PolskiegoZwiązkuKatolicko-Społecznegoiinnychorganizacjispołecznych.aktywność
wielupamiętamudodzisiaj.
14