Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
58
KsięstwoWarszawskie(1807–1815)
prawoczućsięzdumieni,nietylkowidokiemwojska,któregowyglądizacho-
wanietakdaleceodbiegałyodDkusoopiętych”iwzorowowymusztrowanych
Prusaków.Przedewszystkimdoniedawnajedynieniewieluznichwogóle
spodziewałosięujrzećżołnierzynapoleońskichnaziemiachpolskich.Sprowa-
dziłichnaniekolejny,poniedawnozakończonejwojnieNapoleonaztrzecią
koalicją,dramatycznyzwrotwpolityceeuropejskiej.Tymrazemdokonałsięon
zasprawąPrus,oddziesięciuzgórąlattrzymającychsięnauboczuwstrząsają-
cychEuropąkonfliktów.PrzysięgawieczystejprzyjaźnizłożonaAleksandrowi
Iw1805rokunieprzeszkodziłaFryderykowiWilhelmowiIIIunikaćotwar-
tegozaangażowaniapostroniekoalicjiażdochwili,gdywieścispodAusterlitz
przesądziłyodalszymkierunkupolitykiPrus.Zachowującpozoryneutralności,
starałysięonewyciągnąćjaknajwięcejkorzyścizrozwojusytuacji.Nażyczenie
Napoleonazamknęłysweportydlastatkówangielskichiwyraziłyzgodęna
cesjęczęściterytoriumnarzeczniemieckichsojusznikówcesarza.Wzamian
otrzymaćmiałyHanower–zajęteprzezwojskafrancuskiedziedzicznewłości
władcówWielkiejBrytanii.Wygodnejpozycjiarbitra,októregopoparciezabie-
gająpozostałepaństwa,niedałosięutrzymaćdługo.Wlipcu1806rokusprzy-
mierzenizNapoleonemwładcyniemieccyutworzylipodjegoprotektoratem
ZwiązekReński,przenoszącwtensposóbdoprzeszłościistniejąceodponad
ośmiusetlatCesarstwoRzymskieNaroduNiemieckiego.Dominacjacesarza
FrancuzówwNiemczechpoważnieniepokoiładwórberliński,politycznetrzę-
sienieziemispowodowałyjednakwieścionegocjacjachpokojowychmiędzy
FrancjąiAnglią,wktórychtrakciegabinetSt.Jameskuszonoperspektywą
zwrotuobiecanegoPrusomHanoweru.Oburzenienimiwywołanewzmocniło
wpływyczęścipruskichdygnitarzyigeneralicji,oddawnanakłaniającychkróla
dozaangażowaniasiępostroniekoalicjiantynapoleońskiej.Podpresjąpartii
wojennej,którejgłównymrzecznikiemstałasiępięknakrólowaLuiza,Fryde-
rykWilhelmIIIwystosowałdoNapoleonaultimatumzżądaniamiwycofania
wojskfrancuskichzterytoriumNiemieciwyrażeniazgodynautworzeniepod
egidąPruszwiązkupaństwpółnocnoniemieckich.Demonstracjamocarstwo-
wychaspiracjimonarchiiHohenzollernównikogowEuropieniezaskoczyła,
czegoniemożnapowiedziećojejkonsekwencjach.Nawetnajbardziejwni-
kliwiobserwatorzyeuropejskiejscenypolitycznejnieprzypuszczalizapewne,że
wciągutygodniaodrozpoczęciadziałańwojennychwojskakrólaPrusznajdąsię
wcałkowitejrozsypce.ZrodzonewczasachFryderykaWielkiegowyobrażenie
opotędzepruskiejarmiiległowgruzach14października1806rokuwwyniku
jednocześniestoczonychbitewpodJenąiAuerstedt.Niemalpełnademorali-
zacjaprzeciwnikawycofującegosiękupółnocnym,południowymiwschodnim
rubieżommonarchiiotworzyłaNapoleonowidrogędoBerlinaidalejnawschód
–kuterenomzagarniętymprzezPrusypodczaskolejnychrozbiorówPolski.