Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
S.M.Kot,Kustochastycznemuparadygmatowiekonomiidobrobytu,Kraków2012
ISBN:978-83-7850-005-6,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2012
RozdziałI.
Podstawowedylematyekonomiidobrobytu
19
Uprawnionymdlaanalizyekonomicznejzagadnieniemjestocenianie
konsekwencjiżnychsądówwartościujących(
valuejudgements
)niezależ-
nieodtego,czyteosądysąpodzielanelubnieprzezteoretyka.
Więcejinformacjinatematroliosądówetycznychwekonomiimożnaznaleźć
m.in.wpracach:Sen(1987),HausmaniMcPherson(1996).
1.2.2.Ekonomianormatywnaalozoapolityczna
Oddawnamożnazauważyćwzajemnewpływyekonomiinormatyw-
nejifilozofiipolitycznej.NaprzykładzasadaróżnicyRawlsa(1971)okazałasię
szczególnieużytecznyminstrumentemwekonomicznychanalizachdziałańre-
dystrybutywnych.Wszczególnościdużouwagipoświęcasiętukryteriummak-
syminuRawlsa,którenadajeabsolutnypriorytetosobomnajgorzejsytuowanym,
wodróżnieniuodutylitarystycznegomaksymanduwpostacisumyużyteczności.
Wartododać,żeekonomiścidośćpóźnozauważyli,żezasadaróżnicyRawlsa
stosujesiędodóbrpodstawowychaniedoużyteczności.Zdrugiejstronywiele
koncepcjiużywanychprzezfilozofówpolitycznychmaswójrodowódwwielu
obszarachekonomiinormatywnej.
Fleurbaey(2008a)zauważa,żeekonomianormatywnaifilozofiapolitycz-
naróżniąjednakzarównopodwzględemprzedmiotu,jakimetodologiibadań.
Filozofowiepolityczniskupiająsięnaogólnychzagadnieniachsprawiedliwości
społecznej,podczasgdyekonomiścinormatywniskupiająsięnamakroekono-
micznychproblemachalokacjizasobówiocenachpublicznychdziałańwspołe-
czeństwieniesprawiedliwym.Filozofowiepolityczniskupiająsięnaargumentach
izasadachpodstawowych,natomiastekonomiścinormatywnikoncentrująsię
bardziejnaefektywnymrangowaniustanówspołecznychniżnaargumentachle-
żącychupodstawokreślonegorankingu.Ztegopowoduróżnicepomiędzyfilo-
zofiąpolitycznąaekonomiąnormatywnąbardzosubtelne,ponieważaksjoma-
tyczneanalizywekonomiinormatywnejmożnainterpretować,jakodokonywanie
nietylkologicznejdekompozycjidanegorankinguczyzasady,aleteżjakowyja-
śnianiepodstawowychzasadczyargumentówleżącychupodstawtegorankingu.
Jakoprzykładrozważmyzastrzeżeniawobeczasady„równaniawdół”(level-
ing-downobjection).Parfit(1995)utrzymuje,żeegalitaryzmjestpodtymwzglę-
dembłędny,ponieważzakładaimplicite,żerównaniewdółjestdobremsamym
wsobie,nawetwówczas,gdyrankingegalitarnyujawnia,żebiorącpoduwagę
wszystkieokolicznościrównaniewdółjestzłe.Wtegorodzajuargumentacji
mamydoczynieniazpowodamileżącymiupodstawocenyspołecznejanie
zsamątreściątych„wszystkichrozważanychokoliczności”branychpoduwagę
wsamymocenianiu.Trudnosobiewyobrazić,czyiwjakisposóbmożnaby
uwzględnićobiekcjęwobecrównaniawdółwmodelachekonomiinorma-
tywnej.