Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
S.M.Kot,Kustochastycznemuparadygmatowiekonomiidobrobytu,Kraków2012
ISBN:978-83-7850-005-6,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2012
24
CzęśćI.Podstawyteoretyczne
Interesującejest,żegdyegalitaryzmzdefiniujemyjakoprzeciwieństwodopo-
wyższegopodejścia„priorytetowego”,tostądwynika,iżocenyegalitarnenie
mogąbyćpoprawnieodzwierciedlonezapomocąseparowanejfunkcjidobrobytu
społecznego.Natematznaczeniaiważnościrozróżnieniapomiędzyegalitary-
zmema„priorytaryzmem”tocząsięspory(por.m.in.Tungodden,2003;Holtug,
Lippert-Rasmussen,2007).Wartoteżpodkreślić,żefilozofowieczęstoposłu-
gująsięterminemdobrobytuspołecznego(lubdóbrspołecznychczynierówno-
ści)jakoliczbamiwyrażonymiwsposóbkardynalny,podczasgdyekonomiści
ograniczająswojeinterpretacjedobrobytuspołecznegoczynierównościdoczysto
porządkowegorangowaniastanówspołecznych.
1.4.Ekonomiadobrobytu
Tradycyjnienazwa„ekonomiadobrobytu”bywaużywananaokreślenie
ekonomiinormatywnej.Jednakżemożnaobecniezauważyćtendencjędouży-
waniatejnazwynaoznaczeniepewnychsubdyscyplinekonomiinormatywnej.
Byćmożejesttorezultatrozwojupodejść„niewelfarystycznych”orazpodejść
oogólniejszymcharakterze,np.teoriawyboruspołecznego.
1.4.1."Stara”i"nowa”ekonomiadobrobytu
Przedstawiciele„starej”ekonomiidobrobytu(Marshall,Pigou,Lerner)
akceptowaliideęocenianiadobrobytuspołecznegobazującąnainterpersonal-
nychporównaniachużyteczności.Przedstawiciele„nowej”ekonomiidobrobytu
(Hicks,Kaldor,Scitovsky)porzucilitęideę.Wbrakujakichkolwiekmożliwości
porównańinterpersonalnychuznalioni,żejedynąpodstawąumożliwiającąoce-
nianiedobrobytupowinnabyćzasadaPareto.Zgodniezjednymzesformułowań
tejzasady,opoprawieglobalnejmówimywówczas,gdyoznaczaonapoprawę
dlakażdegoczłonkarozważanegospołeczeństwa.Należyzaznaczyć,żezasada
Paretobywaformułowanarozmaicie,wzależnościodtego,jakdefiniujesiępo-
prawęindywidualną,np.wkategoriachpreferencjilubtakczyinaczejrozumia-
negodobrostanu(well-being),orazwzależnościodtego,czytapoprawadotyczy
wszystkichczłonkówspołeczeństwaczyteżniektórychznich.
TakrozumianazasadaParetowymagałajednakmodyfikacji.Zauważmybo-
wiem,żewiększośćzmianspowodowanychdziałaniamiwsektorzepublicznym
powodujepoprawęsytuacjipewnychosóbkoszteminnychosób,astądtaksfor-
mułowanazasadaParetojest„martwa”.Kaldor(1939)iHicks(1939)zapro-
ponowalirozszerzeniezasadyParetoo„kryteriumkompensacyjne”.Zgodnie
zkryteriumKaldoradanasytuacjamożebyćuznanazapoprawęglobalną,jeśli
osobyexpostzyskującesąwstanieskompensowaćstratęinnychosób.Zkolei
