Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
42
1.Granicapaństwowawdoświadczeniuspołecznym
bezrobocia.Upadek–częstojedynegonadanymterenie–państwowego
zakładuibrakpowstawanianowychmiejscpracypowodowałygwałtowne
zubożeniemieszkańcówwielumiejscowości43.Ponadtozmianasystemo-
wawiązałasięzekonomicznązapaściąobszarówwiejskich,spowodowaną
brakiemopłacalnościprodukcjirolnej44.Grupyspołeczne,któremusiały
zmagaćsięzkosztamizmianysystemu,zaczęłybyćuznawanezaprzegra-
nychsystemowejtransformacji.ÓwprocesPiotrSztompkanazwałtrau-
mąwielkiejzmiany45.
MirosławaMarody,podsumowującpolskątransformacjęsystemową
po1989rokuwyróżniłatrzystrategieadaptacjidonowychwarunków:
Polskęsprywatyzowaną,państwowąinazasiłku46.WjejujęciunPolska
sprywatyzowana”jestreprezentowanaprzezpracownikówkomercyjnych
firm.Posiadająonidobrewykształcenie,sąskłonnidopodejmowaniary-
zyka.Sągrupądobrzezarabiającą.Drugisposóbradzeniasobiewwarun-
kachtransformacjiuosabiająprzedstawicielenPolskipaństwowej”
.Sąto
głowniepracownicykolokwialniezwanejnbudżetówki”
.Mniejzarabiają
niżprzedstawicielepierwszejgrupy,jednakżeichpozycjazawodowajawi
imsięjakostabilna.TrzeciągrupęstanowitakzwananPolskanazasiłku”
.
Przeważajątutajosobybezrobotne,przezogółzaliczanedogronaprzegra-
nychtransformacji.Utraciłyonemiejscapracyipozycjęzawodowązcza-
sówPRL-u.Niepotrafiłysobieporadzićwnowejrzeczywistości.Często
niesąwstanieutrzymywaćsięnaoficjalnymrynkupracy.Jednakżena-
wetwobrębietejstrategiiadaptacjimożliwyjestspecyficznyawans.Wiele
osóbpracujewnszarejstrefie”
,aichzarobkipochodząznielegalnychźró-
deł.Najaktywniejszejednostkipotrafiądobrzeradzićsobiewpozaoficjal-
nejrzeczywistościspołecznej,zdochodemczęstowyższymniżzarobki
osóbpracującychlegalnie.Wtejgrupieuwidaczniasięskrajnywymiar
43E.Tarkowska,TemporalnywymiarprzemianzachodzącychwPolsce,[w:]A.Ja-
włowska,M.Kempny,E.Tarkowska,(red.),Kulturowywymiarprzemianspołecznych,
Warszawa1993.
44L.Kocik,Eurosceptyzmitraumapolskiejwsi,Krakow2001.
45P
.Sztompka,Traumawielkiejzmiany.Społecznekosztytransformacji,Warszawa
2000.
46M.Marody,TrzyPolski–instytucjonalnykontekststrategiidostosowawczych,[w]:
red.M.Marody(red.),Wymiaryżyciaspołecznego.PolskanaprzełomieXXiXXIwieku,
Warszawa2007.
