Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
pozytywna,druga-negatywna.Czynaszakulturaradzisobiezponoszeniemodpo-
wiedzialnościwobecjednegoidrugiegorodzajuzdarzeń?
Kulturatoprzestrzeńwielupodmiotówiinstytucji.Odpowiedzialność,bądźjej
brak,wpływanajakośćrelacjimiędzyludzkich,międzyinstytucjonalnychimiędzy-
państwowych.Odpowiedzialnośćpojawiasięzawszewprzestrzenipomiędzy.Ma
charakterdialogiczny,cozresztąimplikujesamookreślenienodpowiedzialność”
,czyli
odpowiadanieireagowanie.Przynależyonadoświatarozmowy,dialoguikomunika-
cji.Odpowiedzialnośćtowzajemnośćwobecinnych,aletakżewobecsamegosiebie.
Torównieżpostawa,wktórejodpowiadasięnietylkozasiebie,aleiprzedsobą.Czy
jestnaniąmiejscewewspółczesnejkulturze?Iczywspółczesnyczłowiekmaświa-
domość,żekażdyjegowybórdotyczącytego,coje,czyta,ogląda,zkimsięspotyka,
oczymmyśli,maścisłyzwiązekzodpowiedzialnością?
Wszystkietepytaniadotycząkwestiizasadniczejzwiązanejzsamąkulturą.Czy
jestonaprzestrzeniąodpowiedzialnościczynieodpowiedzialności?Kulturajestramą,
którastwarzawarunkisprzyjającemyśleniuoczynachiichodpowiedzialnymbądź
nieodpowiedzialnympodejmowaniu.Niezwykleważnąkwestiąstajesiękulturowy
kontekstdziałania.Maonniebagatelneznaczeniewpodejmowaniudziałań.Kształt
kulturyzjejnormamiiznaczeniamimożepowodowaćskłonnośćdoodpowiedzialne-
gomyśleniaidziałaniaijejsprzyjaćlubosłabiać.
Obokpojęciaodpowiedzialnościinieodpowiedzialnościpojawiasiętakżetermin
nwspółodpowiedzialność”
,wyraźnieodnoszącysiędowspólnoty,któramożemieć
różnycharakter,naprzykładmożeniąbyćrodzina,naród,społecznośćlokalnaczy
teżglobalna.Współodpowiedzialnośćoznaczadzielenieodpowiedzialnościzinnymi.
Natomiastwspół(nie)odpowiedzialnośćtoprzerzucanieodpowiedzialnościnainnych.
Albosięodpowiedzialnośćprzyjmujeisięniąwspółodpowiedzialniedzielizinnymi,
albosięjejnieprzyjmujeisięodrzucawrazzinnymipostępującymipodobnie.
Kategorieodpowiedzialnościinieodpowiedzialnościmożnarozpatrywaćwodnie-
sieniudojakiegośobszarużyciaspołecznego.Nieonebowiemoderwaneodokreś-
lonychdomenspołecznych,wręczprzeciwnie-zakotwiczonewsystemieprawnym,
społecznym,ekonomicznym,technologicznym,stratyfikacyjnym,naukowymczy
narodowym.Wszystkietesystemydziałająwokreślonychkontekstachkulturowych.
Tozasadyiznaczeniadanejkulturyorganizujążyciecodziennewiększościtych
systemówspołecznych.Niemniejjednakkażdyznichtakżemawłasnąspecyfikę.
Autorkiiautorzystaralisięscharakteryzowaćiopisaćznaczenieodpowiedzial-
ności,nieodpowiedzialności,aczasamitakżewspółodpowiedzialnościwkontekście
najbliższychichzainteresowaniomkategoriinaukowychibadawczych.Wydajesięto
byćwłaściwepodejście,opróczbowiemogólnegoinadrzędnegosystemuorganizują-
cegoznaczeniaorazregułyistniejąwjegoramachtakżeinneorganizującesięsyste-
my.Możnajetraktowaćjakorównorzędnezsystememkulturyalbojakoistniejące
wjegoramachpodsystemy.Najważniejszejestjednakto,żerozmaicieodpowiadają
11
1.Wprowadzenie.Odpowiedzialnośćinieodpowiedzialnośćwkulturze