Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
KULTURAORGANIZACJI-GENEZA,PROBLEMY
,PERSPEKTYWY
25
Prześledzenietematykikulturyorganizacyjnejwpolskiejszkolewymaga
analizyujęćodsocjologiiprzemysłu(socjalistycznego),przezorganizacje
wspołeczeństwietransformacji,kusocjologiiorganizacjiizarządzaniapost-
przemysłowegospołeczeństwawiedzy4.Jeślichodzionajdawniejszezaangażo-
waniesocjologówwbadaniestosunkówspołecznychworganizacjach,można
wspomniećmiędzyinnymiFranciszkaAdamskiego(1961,Zpraktykisocjologa
wzakładzieprodukcyjnym)czyZygmuntaBaumana,którypisałosocjologii
wsłużbiesocjalistycznegoprzemysłu(1961a).Czyterazodnajduswoje
posłannictwowsłużbiekapitalistycznegopostprzemysłu-będziejeszczeanali-
zowanewdalszychczęściachpracy.
W1962rokuSalomeaKowalewska,piszącosystemiespołecznymsocja-
listycznegoprzedsiębiorstwa,akcentowałacel,wmyślktóregonależytakpro-
wadzićdziałalność,abyjaknajlepiejzaspokajaćpotrzebyspołeczeństwa,co
zkoleiwymagapowiązaniacelówekonomicznych,techniczno-produkcyjnych
ispołecznych,naprzykładpobudzaniawśródpracownikówzainteresowań,
zwiększaniamożliwościuczestnictwawkulturze(por.Kowalewska1962:32
-33).Czylizadaniem(czyteż:celem-terminużywanytuzamiennie)organizacji
jestrównieżdziałanienpozaprodukcyjne”-czerpaniazkultury,alemożetakże
-kulturotwórcze.Byłotochybapierwszeempirycznestudiumfunkcjonowania
socjalistycznegozakładupracy(por.PrzedmowaJanaSzczepańskiegow:Doktór
1964:6).TrochęinaczejwidzitoAleksanderMatejko,taktoujmującwjednej
zpierwszychmyśliksiążkiozbiorowejkulturzepracy:nIntencjątejksiążkijest
wprowadzenieczytelnikadoproblematykiświadomegokształtowaniastosun-
kówmiędzyludzkichwzakładziepracy”(Matejko1962a:3).
Pojawiasiętuwięcaspektzwiązanyzkwestiąsamoistnościbądźinten-
cjonalnegotworzeniakulturyorganizacyjnej,cowdalszejczęścipoddanopod
dyskusję.Ichoćpopierwszychsłowachautoramożnamiećwątpliwości,czy
rozumieonzjawiskokulturyorganizacyjnejpodobniedowspółcześnieaktyw-
nychbadaczypracyiprzedsiębiorstw-piszebowiempoczątkowookulturze
bliższejznaczeniungrzeczność”
,numiejętnośćwspółżycia”
,nzasadydobrego
wychowania”
,topotemutwierdzanaswprzekonaniu,żechodziokulturę
organizacyjną,szczególniewjejfunkcjiintegracyjnej:nproblemyporuszone
4Zrozumieniuoddziaływaniaorganizacjiisystemówgospodarczych(socjalistycznego
ikapitalistycznego)mogąpomóctakżefilmyfabularneczydokumentalne,por.Człowiekna
torzeAndrzejaMunka,Szpital,GadającegłowyKrzysztofaKieślowskiegodotycząceokresu
PRL-u,czychociażbyAmokNataliiKorynckiej-GruziNiemazmiłujWaldemaraKrzystka
odrapieżnychpoczątkachpolskiejtransformacji.