Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
J.A.Majcherek,Kultura,osoba,tożsamość.Zzagadnieńfilozofiiisocjologiikultury,
Kraków2009,ISBN978–83–7271–577–7,©byWNUniwersytetuPedagogicznego2009
określeniu„supermarketkultury”.Cowięcej,posuwasięondosuge-
stii,że„byćmożeistnienieróżnych,oddzielniefunkcjonującychkultur,
zktórychkażdastanowisposóbżyciapewnegoludu,zawszebyłodo
pewnegostopniaantropologicznymmitem[…].Wkażdymraziedzisiaj
kulturatakanieistniejedlazdecydowanejwiększościludzinaświecie”
[tamże,268,269].Dlategoniekiedyformułujesięstanowcząkonkluzję,
że„obecnieistniejejednaświatowakultura”,stanowiąca„jedenwielki
kulturowyinwentarz”,wktórym„wszystkieróżnorakorozmieszczone
strukturysensuiekspresjizostająwjakiśsposób,wktórymśmiejscuze
sobąpowiązane”[U.Hannerz,za:Kempny2001,90].
Trzebajednakzaznaczyć,żeprocesyglobalizacji,postrzeganeiin-
terpretowaneczęstojakoprowadzącewłaśniedokulturowejunifikacji
istandaryzacji,niemająbynajmniejtakjednoznacznegocharakteru
iniepozwalająnarozstrzygnięciesporumiędzymonizmemaplurali-
zmemkulturowymprzezprzeniesieniegonapłaszczyznęhistoryczną
(ujęciajakohistorycznegoprocesu,prowadzącegoodpluralizmuwielu
partykularnychiizolowanychkulturlokalnychwprzeszłości,douni-
wersalnejijednolitejkulturyglobalnejwprzyszłości).Teoretycyglo-
balizacjipodkreślająbowiem,żejesttowistocieprocesdychotomiczny
iambiwalentny.„Większośćznanychujęćprocesuglobalizacjiwskazu-
je,żedojejistotynależywyzwalanieróżnegorodzajusprzeczności,uni-
formizacjiiwykorzenieniutowarzyszyintensyfikacjadziałańnakiero-
wanychnaposzukiwanieiuprawomocnienielokalnejinarodowej‘róż-
nicy’tożsamościoraz–ogólnierzeczujmując–intensyfikacjadziałań
związanychzodbudowądoświadczenia‘byciausiebie’”[Jacyno2004,
105].Matoźródłowjednejzcharakterystycznychcechglobalizacji,
jakąjestskrócenieodległości,awięcdystansu.Rezultatemjest„wza-
jemneprzybliżeniepowodująceuświadomienieróżnorodności.Taksil-
negouświadomienia,azwłaszczatakiejreakcjinatouświadomienie,
niebyłowminionychczasach.[…]Różnorodnośćkulturnarodowych
ietnicznych,niewspółmiernośćichwartości,fundującychjezasad,wy-
stąpiłaniejakozjawiskoantykwarycznejlubmuzealnejkolekcjiosobli-
wości,alejakożywotnepraktycznezagadnieniewspółczesnegoświata”
[Kłoskowska2002,162].Najbardziejznanebodajztakichujęćzostało
przedstawionewksiążceBenjaminaBarberaDżihadkontraMcŚwiat.
Cowięcej,możnadostrzecnapięcieisprzecznośćmiędzyuniwer-
salizacjąwobszarzekulturymaterialnejimasowej,apartykularyzacją
18
