Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
cjagospodarcza,szkołyklasztornej,księgiprzychodówirozchodów),świadectwami
relacjizKościołem(bulle,kazania,odpusty,dokumentacjabractwa,kultuikoronacji
cudownegoobrazu,ceremonieiuroczystościkościelne,książkiliturgiczne,inskrypcje
wkościele)irodemfundatorskim(korespondencja,epitafia,kazaniaidrukipogrze-
bowe).Jednocześniedotekstów„wewnętrznych”należyzaliczyćustawodawstwo,
spisypersonalne,rejestrycudów,nekrologi,historiografię,edycjetekstówwłasnych
orazgromadzoneksięgozbiory.
Drukiurzędowe:prawneiekonomiczne
Pierwszyklasztortercjarekfranciszkańskich,tzw.zarzeczny,założonowWilnie
w1495r.,przyczymsiostry,niemającwłasnejświątyni,codzienniebezwzględu
napogodęudawałysiędokościołabernardynów157.Wspomóczakonnicepostanowił
dopierohetmanikanclerzwielkilitewski,marszałeksejmuLewSapieha158,„urodze-
niemifamiliąstarożytnąpanzacny,tytułamiwRzeczypospolitejwysokiemi,senator
czcigodny”159.Poswojejkonwersjinakatolicyzm,zaradąrodzinyorazosóbduchow-
nych,wtymwileńskiegobiskupaBenedyktaWoyny,zdecydowałsięonnabudowę
naichpotrzebynowegokompleksukościelno-klasztornego,przystosowanegodowy-
magańpotrydenckich.Od24stycznia1594r.rozpoczęłosięwznoszeniedrewnianych
budowli,którezastąpiłmurowanyzkamienia,jednonawowykościółpw.św.Michała
orazmurowany,jednopiętrowyklasztor,otoczonymurem160.OfundacjiSapiehana-
stępującopisałwprzywilejuz1października1599r.:
NacześćŚwiętejinierozdzielnejTrójcyinawiekuistąpamięć.Ponieważwludzkich
sprawachnictakmocnegoistałegoniejest,cobyprzezcodziennerzeczyodmiany
naruszone,dawnościąprzytarte,niepamięciązgładzonebyćniemogły,chybapi-
smemutwierdzone,wieczyściekonsekrowaneidowiekopomnejbędąpodanepa-
mięci,zaczym,abyininiejszegodziełapamiątka…trwaławpotomneczasy,JaLew
SapiehakanclerzW.Ks.Litewskiegoczynięwiadomo…naziemi,miejscuiplacumoim
własnymwMieścieWilnienadrzekąWilenką…przyulicyzwanejZarzeckazfunda-
mentówerygowałem,wymurowałemzcegiełidokonałemkościół…podtytułem
ŚwiętegoMichałaArchanioła,przytymtakżekościeleklasztorzakonnicreformowa-
nychŚwiętegoFranciszkadeObservantia…własnymsumptem,nakładempodobnież
zgruntuwymurowałemiwystawiłemorazwieląornamentami,aparatamiwzłocie,
wsrebrzeiszatachopatrzyłem,ozdobiłem,udarowałem…abymzdóbrmoichwła-
snych,dziedzicznychczynabytych,nawiktiodzieniedla24zakonnicwtymklaszto-
rzewiecznąinieodwołalnąfundacjęuczynił161.
Fundacjębogatouposażono:legatemwwysokości30tys.złporazkilkoma
majętnościami,pomnażanymiprzezkolejnezapisy,m.in.MariannyChrapowickiej,
BarbaryStanisławaBiałłozorowych,MarcjanaOgińskiegoiIgnacegoKrzywobłoc-
kiego162.Nadaniapotwierdziłw1604r.ZygmuntIII,aprobowałyjekonstytucjesej-
mowewlatach1655i1793163.Zasadniczymźródłemutrzymaniabyłytakżeposagi.
40
