Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
OdpowiedźJWWPZienkiewiczówstarostówdrudzkich,PanienBernardynekSwięto‑
‑MichalskichWileń.idalszychkredytorówprzeciwkoJ.O.XciuRadziwiłłowi.
Dokumentacjaremontów,zwłaszczapowydarzeniachwojennych1654r.(zabu-
dowaniauniknęłypożaruw1610r.izniszczeńw1630r.),atakżecodziennegofunk-
cjonowaniaposesjimiejskiej,pokazujezwiązkibernardynekzrzemieślnikami180,
atakżecałąekonomicznąsferęfunkcjonowaniaklasztoru(zabudowaniagospo-
darczeobejmowałyspichlerz,browar,stajnięnapięćkoni,mieszkaniadlakowala,
szafarkiipisarza),wymagająceodpowiedniejadministracji181.Naprzygotowywaną
iprzechowywanąwklasztorzedokumentacjęskładałysięprzedewszystkimzawie-
ranekontrakty,rachunki,atakżeksięgiprzychodówirozchodów182.Inwentarzspraw
klasztornych,oprawionywpergamin,zawierałdaneozapisachilegatachorazwydat-
kachponiesionychnapotrzebykonwentu183.Prowadzonorównieżodrębnyspis
klasztornychdługów,zinformacjamipotwierdzanymiprzezdyskretki184.Rejestro-
wanotakżewszelkienależnościdłużników,prowadzonearendyiwysokośćpożyczek,
aoproblemachzichegzekwowaniemświadczytakżezachowanakorespondencja.
Przełożonapowołującsięnanazwiskofundatora,zwracałasiędoAleksandraMicha-
łaSapiehyzprośbąoprotekcjęwodzyskaniuzaległychprowizji,zwłaszczawczasie,
gdywojczyźniefolwarki„stękająpodciężaremwojskRzeczypospolitej”185.Zaczęść
piśmiennictwa„ekonomicznego”byłaodpowiedzialnaprzełożona,prowadzącarów-
nieżwłasnenotatki.W„raptuarach”KonstancjiSokolińskiejzachowałsię„memoriał”
wydatkówponiesionychw1678r.nawykonaniekoroniinnychozdóbcudownego
wizerunkuNajświętszejPannyorazwystrojukościoła186.
Szczegółowedokumentyodnosiłysięrównieżdoszkoły,prowadzonej
przezzakonnice:przygotowywanowykazypanien„naedukacji”ikoniecznego
wyposażenia187(naichpotrzebyprzygotowanoczterypokojewklasztorze).Bernar-
dynkikilkanaściepanienisierotuczyły„katechizmu,historiiświętej,czytaćipisać
popolsku,czytaćipisaćpofrancusku,gramatykijęzykafrancuskiego…geografii
początkowej…czterechpierwszychdziałańarytmetykiirobótróżnychpłciswojej
właściwych”188.
Zarządzaniemajątkiemklasztornymwymagałozdolnościadministracyjnych,
natomiastprowadzeniedokumentacjifinansowej,gospodarczejipersonalnej–
umiejętnościsprawnegoużywaniapisma189.Podobnieposługiwaniesiętekstami
wklasztorzezależałoodkompetencjiczytelniczychbernardynek190,wtymstopnia
ichalfabetyzacji191,atakżedostępudopiśmiennictwa,którywarunkowałozakon-
neustawodawstwo,rezerwująceokreślonerodzajetekstówdlazakonnychurzęd-
niczekorazwyznaczająceczasizakresobowiązkowejbądźzalecanejlektury.
Ustawodawstwozakonne
Regułęikonstytucjebernardynekświętomichalskichzlat1629–1633rozpoczy-
nałakopiabullipapieskiejKlemensaIV,odnoszącejsiędoodpustunadanegobra-
ciomisiostromtrzeciejregułyśw.Franciszka„zakażdymiesiąc,gdyczytająregułę”.
Następniezanotowanosposóbprzyjmowaniadoprofesji:
42
