Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
AnnaMalewska-Szałygin
Opożytkachzinterdyscyplinarności
płynącychinspiracjeantropologiczne
„Całyproblemtkwiwtymjakludziemyślą,wichhistorii,tradycjiwich
kulturze”
1
-takkomentowałsytuacjępolitycznąwbyłejJugosławiipodkoniec
latdziewięćdziesiątychXXwiekuurzędnikOrganizacjiNarodówZjednoczo-
nych.KonwersacjaznimskłoniłaskandynawskiegoetnologaJonasaFrykmana
dozastanowieniasię,czymteżjestowakultura,wprzypadkuBałkanówod-
powiedzialnazaprzelewkrwi,gwałtyiinnezbrodniewojenne.Wpierwszej
częścitekstuchciałabymrozwinąćmyślFrykmana,pokazującjakzmieniały
sięwykładniekategorii„kultura”ijakwielewątpliwościbudzionaobecnie.
Wątpliwościtedotyczątytułowych„pułapekkultury”rozumianychjakoskłon-
nośćdouproszczeń,stereotypizacji,esencjalizacjiipolitycznychuwikłań.
Wdrugiejnatomiastskupięsięnaprzedstawieniuzałożeńsubdyscypliny
antropologii,jakąjestantropologiapolityczna.Mamnadzieję,żespojrzeniena
owepułapkikulturyipolitykęokiemantropologabędzieinteresującedlaba-
daczystosunkówmiędzynarodowych,zwłaszczawkontekścieobserwowanego
obecnie„zwrotukulturowego”
2
.
Antropologicznezastosowaniapojęciakulturyiichkrytyka
Pojęciekulturyogniskowałoantropologicznądebatęodroku1871,czyli
odmomentuwyłonieniasięantropologiijakodyscyplinyakademickiej
3
.Rok
1871todatawydaniaCywilizacjipierwotnejEdwardaTylorazawierającejpierw-
1
J.Frykman,BelonginginEurope.Modernidentitiesinmindsandplaces,„Ethnologia
Europea”1999,t.29,nr2,s.13.
2
H.Schreiber,G.Michałowska(red.),Kulturawstosunkachmiędzynarodowych,t.1:Zwrot
kulturowy,WydawnictwaUW,Warszawa2013.
3
Naprzykład:A.Barnard,Antropologia:zarysteoriiihistorii,tłum.S.Szymański,PIW,
Warszawa2006;A.Kuper,Kultura.Modelantropologiczny,WydawnictwoUJ,Kraków2005.