Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
TadeuszPaleczny
nicznych,polichronicznychsystemówspołecznych.Jakstwierdziłemwuprzednio
cytowanejpublikacji:
Zabawa,formyludyzmu,zjawiskazwiązanezformamiisposobamispędzaniawolnego
czasupodlegająprzemianomwprocesachglobalizacji,takjakwszystkiezjawiskakul-
turowe.Dynamikatychprzemianjestznaczniewiększaniżprzykładowozmianykodów
komunikacyjnych,języka,religiiczyidentyfikacjiterytorialnej.Zabawawcorazwięk-
szymstopniułączy,aniedzieli,chociażpozostajedlawielugrupkulturowychelementem
ekskluzywnejtożsamościnoporu”,czynnikiemumożliwiającymzakorzenienieorazpod-
trzymywaniegranicodrębnościlokalnejspołecznościkulturowej8.
ZdaniemKantora:
Konsekwentniekulturowerozumieniezabawypozwalauniknąćnieporozumień,umoż-
liwiawyodrębnieniejejjakoniedającegosięsprowadzićdoczegokolwiekinnegotypu
aktywnościludzkiej.Przyjmującantyredukcjonistycznąpostawę,ujrzymywyraźniefun-
damentalnaróżnicępomiędzyżyciemnaserio/powagą/azabawą9.
Czynapewnoto,corozumiemyprzezżyciennaserio”,cowiążesięzpracą
zawodową,zarobkowaniem,pełnieniemról,dasięoddzielić,nawetczystoanali-
tycznie,odtego,cokojarzysięzzabawą?Czyzawsze,wewszystkichprzejawach
bądźprzynajmniejwdominującysposóbzabawaniemanicwspólnegozpełnieniem
rólspołecznychprzezpolityka,kapłana,uczonegoczyrobotnika?Gdziezatemtkwi
realnagranicapomiędzyzabawą,rozrywką,ainnymiformamiaktywnościspołecz-
nej:gospodarczej,politycznejczyreligijnej?Czydasięwytyczyćtaką,nawetsze-
roką,granicępomiędzyzabawąarozrywką,pomiędzyprzyjemnościąaprzykrością,
dobrowolnościąaprzymusem,spontanicznościąaregułamiinstytucjonalnymi?Czy
formyaktywnościuprawianewobozachkoncentracyjnych,polegającenaprzymu-
sowymzabawianiuprzezwięźniówswoichoprawcówistrażników,mająjeszczecoś
wspólnegozzabawączyjużnie?Czyprzymusowaprostytucja,stanowiącadlajed-
nychuciechę,dlainnychcierpienie,torozrywka?Czypornografiawsieci,dostępna
takżedladzieciimałoletnich,torozrywkaczycośinnego?Czyróżneformywalki,
zarównoteoficjalne,jakinielegalne,tozabawa,rozrywkaczyinnysposóbkatharsis
irozładowaniapsychicznychispołecznychnapięć?Czemusłużąwyścigisamocho-
dowennaśmierćiżycie”albogryhazardowe,wktórychjedniuczestnicyprzegrywa-
jąswójmajątek,ainnisiębogacąichkosztem?Ktoponosikosztyzabawyirozrywki,
aktoczerpieznichkorzyści?Czyprostytucjainierząd,równieżhomoseksualny,
mającośwspólnegozmedialnymiprojektamitypurealityshow,wktórychuczestni-
cywystawiająnnasprzedaż”swojeosobowościwceluzabawianiainnych?
Dalej,obokwątpliwości,czyzabawazawszesłużyniesieniuradości,przyjem-
ności,czyzawszejestdobrowolnaiafirmowana,pojawiasięinna:czyzabawajest
zawszeczynnościąspołeczną?PrzyjmujesięwśladzaJohanemHuizingą,żezaba-
8T.Paleczny,Zabawawczasachglobalizacjiś,s.11.
9R.Kantor,op.cit.,s.33.
