Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wyrażająjegoświadomośćnarodową.Przeztakiewybiórczetraktowanie
dziejówkażdawspólnotanarodowamawmniejszymbądźwiększymstopniu
zafałszowanątradycjęhistoryczną7.Słowabadaczkiznajdująswepotwierdzenie
wkonstatacjiAleksandraŚwiętochowskiego,któryzaznacza,iż:Wszystkiena-
rodymająmniejlubbardziejpodrobionąhistorię-utkanązprawd,domniemań,
zmyśleń,zwyczajowychkłamstw.Jestonajakgdybybarwnymobrazemwyha‑
ftowanymprzezwyobraźnięnakanwierzeczywistości.Narody,jakosobniki,
mająrównieżchęćipretensjedookazywaniasięczymślepszymiwyższymniż
sąwistocie8.Podręcznikidonaukihistoriinietylkobazująnajużwyprepa-
rowanymmateriale,leczdodatkowozewzględunaograniczeniatechniczne
(i/lubwymaganiaideologiczne/polityczne)wymuszająsyntetycznośćinformacji
(i/lubsprzyjająściśleokreślonejichinterpretacji),atymsamymzachęcajądo
wieluuproszczeńiuogólnień.Wefekcieopróczwyselekcjonowanychfaktów,
książkiprzeznaczonedlauczniówprzenoszątakżeusystematyzowanestruktury
mitównarodowychorazwyobrażeńowłasnymnarodzieiinnych(obcych).
Nadmienićjeszczenależy,żeplan,wedługktóregosporządzanesąchorwackie
podręcznikidohistorii,jestbardzoszczegółowy.Wizjastosunkówchorwacko-
-węgierskichstworzonanapotrzebyszkolneodbiegaodichstanufaktycznego.
DamirAgičić-autormiędzyinnymiartykułuStosunkichorwacko‑węgierskie
wokresieodrodzenianarodowegowpodręcznikachchorwackich.Zarysproble-
matyki-dokonał(napoczątkuXXIwieku)przegląduikrótkiejanalizywybra-
nychpodręczników,wwynikuczegowskazał,iżwmateriałachdydaktycznych
brakjednoznacznejinformacji,żeniektórepostaciehistorycznezpanteonu
chorwackiegozajmująrówniepoczesnemiejscewhierarchiidziejówwęgier-
skich9.Podobnyproblemdotyczywieluopracowańhistoriinarodowejczyteż
historiiliteraturpowstającychwobukrajach.Najczęściejbowiemzagadnienia
prezentowanesąwyłączniezjednego-chorwackiegolubwęgierskiego-
punktuwidzeniaitakiejteżpodlegająinterpretacji,brakrównieżosobnych
rozdziałów,którebyłybypoświęconechoćwybranymaspektomwspólnej
egzystencji10.Sztandarowymprzykłademtakiejsytuacjijestlegendarnapostać
chorwackiegoNikoliZrinskiego,awęgierskiegoZrinyiegoMiklósa.Paul
7M.Budyta-Budzyńska:Socjologianaroduikonfliktówetnicznych.Warszawa:Wydaw-
nictwoNaukowePWN,2010,s.40.
8A.Świętochowski:Genealogiateraźniejszości.Warszawa:TowarzystwoWydawnicze
„Rój”,1936,s.7-8.
9Por.D.Agičić:Stosunkichorwacko‑węgierskiewokresieodrodzenianarodowego
wpodręcznikachchorwackich.Zarysproblematyki.W:WęgryidookołaWęgier.NarodyEuropy
ŚrodkowejwwalceowolnośćitożsamośćwXIXiXXwieku.Red.A.Cetnarowicz,S.Pijaj.
Kraków,TowarzystwoWydawnicze„HistoriaIagiellonica”,2005,s.59-68.
10Osobnyniezwyklezłożonyaspekttegotypuopracowaństanowioczywiściekwestiare-
wizjidziejównarodowychiliterackichzgodnychzobowiązującąideologiąiokreślonymkursem
politycznymdokonanychporozpadzieAustro-Węgier,awprzypadkuChorwacji-ponowniepo
rozpadzieSocjalistycznejFederacyjnejRepublikiJugosławii.
19
