Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
vrijemejugoslavenskedrśave1918.-1941.,[ł]granicaizme!uJugoslavije
iMa!arskestavljena[je-A.K.]podstrogukontroluasvakiprelazaktretiran
kaokaznenodjelo18.Wczasierewolucji1956rokuwęgierscyuciekinierzymogli
liczyćnaschronieniepodrugiejstronierzeki,podobnegowsparciadoświadczyli
zaśchorwaccyuchodźcypodczastakzwanejwojnyojczyźnianej(chorw.domo-
vinskirat)toczącejsięwostatnimdziesięcioleciuminionegowieku.Nadmienić
można,żeWęgryznalazłysięwśródjednychzpierwszychpaństw,któreporoz-
padzieJugosławiiuznałyniepodległośćChorwacji,stosunkidyplomatyczneoba
krajenawiązałyjużwstyczniu1992roku.Okazanawówczassąsiadompomoc,
rozwójwspółpracywramachumówbilateralnychorazwspieranieChorwacjina
drodzedoUniiEuropejskiejprzyczyniłysiędoożywieniakontaktówmiędzy
obomanarodami.Niezmieniłotojednakfaktu,żewieloletniedziałaniazmierza-
jącedostworzeniahomogenicznychpaństwnarodowychskutecznierozprawiły
sięzsystememwspólnychwartościkulturalnych,praktykobyczajowychczy
ideologemówhistorycznych.Wefekcietychnowychtendencjiseparacyjnych
niemalwymazanozpamięcizbiorowejspuściznęośmiowiekowegozwiązku
chorwacko-węgierskiego.Ogromnydysonans,jakipowstałnapłaszczyźnie
pomiędzyZagrzebiemiBudapesztem,dostrzegalnyjestszczególniewyraźnie
przeztych,którzyświadomikulturowejiedukacyjnejwspólnotydziejowej.
CytowanyjużKiss,wspominającswewielokrotnepodróżenadrugąstronę
Drawy,znieukrywanązadumąnapisał:Spovratnomkartomnisamputovao
samoususjednudrśavu,većsamćestoteturaoprovalijomizme!udvajezika
idvijekulture.Jertajegranicaprovalija,kolikogodsetankomnakartićinila
njezinalinija.Istotakopobu!ujeonainekutajnovitost.SvijetMa!araiHrvata,
usprkossusjedstvu,jedanjeoddrugogakaodarazdvajatamnazavjesa.Na-
ravno:jezik.Povijest20.stoljeća.Bilojevrijemekadasusamopticeprelazile
granicu.Ipak,nemoguobjasnitikakojeizsvijestiobijunacijamoglanestati
uspomenanazajednićkuprożlost.Akrajolikkaodajeistiisoveisdruge
straneDrave19.
2.
SzczęśliwiedlaWęgrówniespełniłysięzłowieszczewizjeJohannaGott-
friedavonHerderaprognozującegoichzniknięciewmorzuSłowianiGerma-
nów.Coprawdatrzebaprzyznać,że,wporównaniuzlatamiświetności,państwo
węgierskiezostałowXXstuleciuznacznieokrojone,jednakpomimotego-ze
18M.Kolar-Dimitrijević:GranicanaDraviod1848.do1919.godine(primjerPodravine
iPrekodravlja).„Ekonomskaiekohistorija:časopiszagospodarskupovijestipovijestokoliża”
2011,br.7,s.82.
19Cs.Gy.Kiss:Budimpeżta-Zagrebł,s.8.
22