Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
PiotrTomaszewski,KamillaBargiel-Matusiewicz,EwaPisula
jakotakajestczymśniepożądanym,niekorzystnymczyteżdestrukcyjnym,co
wmiaręmożliwości,wmyślujęciamedycznego,powinnobyćleczone,napra-
wione,anawetwyeliminowane.Ableizmdotyczyrównieżzestawuprzekonań
izachowań,które,zpunktuwidzeniaprawobywatelskich,sprzyjająnierówne-
mutraktowaniuludzizewzględunawidocznąniepełnosprawność.
Medycznymodelniepełnosprawnościspotkałsięzkrytykąśrodowiskaosób
zniepełnosprawnościąwkrajachzachodnich,azwłaszczawWielkiejBrytanii
(Oliver,1996).Ichzdaniem,medycznymodelograniczaosobyniepełnospraw-
newokreślaniuwłasnychumiejętnościimożliwościaktywnegopartycypowania
wżyciuspołecznym.Krytykataprzyczyniłasiędorozwijaniaspołecznego
modeluniepełnosprawności,atakżewprowadzeniaustawyantydyskryminacyj-
nejistopniowejzmianydotychczasowegosposobumyśleniaoosobachznie-
pełnosprawnością,atymsamym_dozmianypostawspołecznych(Sullivan,
2009).Wramachmodeluspołecznegoprzyjmujesię,żeniepełnosprawnośćjest
raczejefekteminterakcjimiędzyosobamizniepełnosprawnościąaoczekiwa-
niami,normami,postawamispołecznymiikulturąobowiązującymiwdanym
społeczeństwie.Otoczeniespołecznestosujebowiemśrodkiopresjiwobecosób
zróżnymirodzajaminiepełnosprawnościitworzyśrodowiskanieprzyjaz
·nie
nastawionedoosóbodmiennychodDpełnosprawnejDwiększości(Nowell,
2006).Zsocjologicznegopunktuwidzeniatakaformauciskuspołecznegomoże
powodowaćwykluczenieosóbzniepełnosprawnościąwpostaciutrudnieniaim
dostępudouznawanychzaważneaspektówżyciaspołecznego,gospodarczego,
politycznegobądz
·kulturalnego.Podsumowując,modelspołeczny_wprzeci-
wieństwiedomedycznego_zakładaumożliwienieosobomzniepełnosprawnoś-
ciąpełniejszegofunkcjonowaniawspołeczeństwiepoprzezzmianęwarunków
iwpływnaotoczeniespołeczne.Takiepodejścieoddziałujenietylkonadyskurs
społeczny,alerównieżnakierunekdziałalnościinstytucjipaństwowychisamo-
rządowychnarzeczosóbzniepełnosprawnością.
Wartododać,żezałożeniaspołecznegomodeluniepełnosprawnościstano-
wiąramydlarozwijającychsięodpewnegoczasudynamiczniestudiównadnie-
pełnosprawnością(DisabilityStudies),podejmowanychprzezwielubadaczy
różnychdyscyplinnaukowych:socjologii,pedagogiki,psychologii,politologii,
antropologiiiinnych.Rozwijasięholistycznysposóbpostrzeganiazjawiska
niepełnosprawności,uwzględniającyzróżnicowaneperspektywy.Holistyczna
koncepcjaniepełnosprawnościakcentujemożliwośćzarównozwiększeniaudziału
osóbzniepełnosprawnościąwżyciuspołecznym,jakiadaptacyjnegootwarcia
sięDsprawnejDwiększościnaspołecznośćosóbzniepełnosprawnością,comoże
zapewnićwyższąjakośćkoegzystencji.Sprzyjatowdrażaniuzasadyintegracji
społecznej:rzeczywistej,aniejedyniepozornej,jaktoma,niestety,często
miejsce.Integracjatakaniemanicwspólnegozpostawamichroniącymiipater-
nalistycznymi,prowadzącymidoograniczeniaautonomii,uzależnieniaodopieki
