Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Międzypatologiąakulturą:społeczneuwarunkowania...
11
DsprawnychDiniezdolnościdokierowaniawłasnymżyciem.Koniecznewydaje
sięwięcwypracowaniespołecznychstrategiirozwojukulturydopasowania
DsprawnejDwiększościdomniejszości,którąstanowiąniepełnosprawni,wtym
Głusi
2
(zob.artykułRafałaDziurli,wtymtomie).
Holistycznepodejściedoniepełnosprawnościpozostajewzwiązkuzkultu-
rowymmodelemniepełnosprawności,wktórymakcentujesięistnieniekultury
niepełnosprawności(disabilityculture).Kulturęniepełnosprawnościzdefinio-
wałStevenE.Brown(2003,s.80_81),uzasadniającistnienietegofenomenu
iinspirującwielubadaczydojegoanalizy
3
:
Wśródosóbniepełnosprawnychwytworzyłasięwspólnatożsamośćgrupowa.Posiadamy
wspólnąhistorięopresjiiwspólnedoświadczeniewopieraniusiętejformieucisku.
Tworzymy,rozwijamysztukę,muzykę,literaturęiinneaspektynaszegożycia_swoją
kulturęnatchnionąnaszymdoświadczeniemniepełnosprawności.Przedewszystkimjesteś-
mydumnizsiebiejakoosobyniepełnosprawne.Uznajemynasząniepełnosprawnośćza
częśćnaszejtożsamości.Jesteśmytym,kimjesteśmy:jesteśmyniepełnosprawni.
SusanPeters(2000,2006)wyróżniatrzypowiązanezesobąwymiarykul-
turyniepełnosprawności:(1)historyczno-językowy,(2)społeczno-polityczny
i(3)osobisto-estetyczny.Strukturakulturyniepełnosprawności,zdaniemtej
autorki,obejmujehistorycznąijęzykowąwspólnotę,którazrodziłasięzarówno
dziękizaangażowaniuosóbzniepełnosprawnościąwrozwiązywanieswoich
problemówi_szerszych_kwestiispołeczno-politycznych,jakrównieżdzięki
ichwartościomosobistymiestetycznym.Odrębnośćkulturowasprzyjarozwo-
jowipoczuciawspólnejtożsamościiświadomościgrupowej,umożliwiapozy-
tywnąsamoidentyfikację.Wramachstudiównadniepełnosprawnościąod
niedawnarozwijanesąkoncepcjetożsamościosobyzniepełnosprawnością.
Wliteraturzeanglojęzycznejfunkcjonujetermintożsamośćosobyniepełno-
sprawnej,choćtrwająbadanianadprocesamiDkrystalizacjiDtożsamościosób
zróżnymirodzajaminiepełnosprawności,mającenaceluustalenie,czypoglądy,
przekonania,wyobrażeniaosóbniepełnosprawnychosobiesamychmogąbyć
uznanezareprezentatywnedlacałejpopulacjitychosób(Darling,2013).
Zperspektywystudiówkulturowychniezbędnajestanalizacałegowypracowa-
negoprzezwspólnotędyskursu,aniejedynieświadomościpojedynczejosoby.
2
Głuchotajestzłożonymzjawiskiem,gdyżwielukulturowoGłuchychnieczujesięosobami
niepełnosprawnymi.Wartozauważyć,żeużywanyjestzarównoterminDgłuchyD,jakiDGłu-
chyD.MówisięonichjakoDmałegDiDdużeGD.MałeDgDodnosisiędoosoby,którautraciła
słuch.DużeDGDjestformąodnoszącasiędoludzizaangażowanychwkulturęGłuchych,
którzydzielątesamewartości,zachowaniaijęzyk(zob.artykułPiotraTomaszewskiego,wtym
tomie).
3
Prof.StevenE.BrownprzedrukowałswojądefinicjęDkulturyniepełnosprawnościDzczaso-
pismaMainstream(zob.Brown,1996).JestonniepełnosprawnymuczonymitwórcąInsty-
tutuKulturyNiepełnosprawności(InstituteonDisabilityCulture)wStanachZjednoczonych.
