Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ito,żepoczynionazostałapodstawadouchwytywaniaprawidło-
wości-światotoprzestajebyćigraszkąkapryśnej,chimerycznej
wolibogówidemonówinnych:położenie,losyświataprzestają
byćpojmowanetaksamojakpołożenieczłowieka,napodobień-
stwoludzkiegopołożenia:otoświaticzłowiekstająsięsobieistot-
nieobcy:otoświatjestinnyniżja,jaiświatjesteśmyróżni-świat
maswojeprawa;losczłowiekaulegawyrokombogów,decyzjom
demonów,przypadkowi…Mówisiędalej,żewrazzracjona-
lizacjązapoczątkowanowewłaściwymjakobyterazsensiepo-
znanie(świata,człowieka,ichzwiązków).Ztympoznaniem(tak
racjonalnym:abstrakcjonująco-uogólniającym:teoretycznym)-
twierdzisię-wchodziwłaśnieotonaarenędziejówfilozofia;tak
więcwprostskrótemmówiąc,filozofiatotyletutaj,copoznanie
naukoweWtakiotosposóbfilozofiajużuswychdomniemy-
wanychpoczątkówzwiązanazostajezracjonalnościąiz(teore-
tycznymteraz:niemitologicznym)poznaniem.Takwięcówmi-
tologiczno-teoretycznyprzełom-zVIIInaVIIw.p.n.e.,dziejący
sięjuż(dokonującysię)wTeogoniiHezjodaiweposachHomera
-zwykłosięterazpodawaćjakoflmoment”narodzinfilozofii1.
1
Gdybychciećwyczyścićpojęciowoprzedstawionezagadnienie,ustaliliby-
śmy,conastępuje:racjonalnośćodnosiłabysięwtedydoobusposobówmyśle-
nia,zarównodomyśleniateoretycznego,jakteżmyśleniamitologicznego-oba
sposobymyśleniamyśleniem,więcracjonalnością!…Natymrozróżnieniu
(mitologiczne,teoretyczne)izrównaniu(racjonalne)oparlibyśmydwasposoby
znajdowania-się-w-świecie:sposób(racjonalno)mitologicznyi(racjonalno)teore-
tyczny.Dośćoczywistewydajesięto,żesposóbmitologicznyjesttutajpodstawą
dlateoretycznegosposobu;żewdużejmierze(wpodstawowej)tenteoretyczny
sposóbprzynależydomitologicznego.Ale,pomimotejpodstawowejprzynależ-
ności,teoretycznysposóbznajdowania-się-w-świecieposiadajakotakiswoistą
względemsposobumitologicznegoautonomię;przybierająckształtymetafizyki,
nauki,iwszystkiegocomyślne,niekonkretnelubkrytyczne.
Kryteriumwyróżnianiateoretycznegosposobuznajdowania-się-w-świecie
(myślenia-istnienia)byłby,obokwprowadzonychjuż(abstrahowania:uogólnia-
nia),krytycyzm.Tensposóbznajdowania-się-w-świeciecharakteryzowałbysię
podejrzliwościąwobecsamegosiebie,tj.wobecznajdowania-się-w-świecie!Czego
pozbawionybyłbymitologicznysposób,który,próczbrakupodejrzliwościwobec
siebiesamego,charakteryzująjeszcze,jużteżwprowadzone,obrazowość,kon-
kret…-powiedzielibyśmy:pierwotnazmysłowaoczywistość.
14