Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
BAZAMATERiAŁOWA
44
zawierającejfiszkizcytatamiiTformamipodstawowymiTwyrazuzilustrowanegocyta-
tem.Obecnie,dziękirozwojowitechnikikomputerowej,leksykografmadodyspozycji
Tkorpustekstówdanegojęzykautrwalonywformiecyfrowej,coznacznieułatwiaprze-
glądanieisortowaniezdańczyichczęścizawierającychokreślonywyraz,pozwalaunik-
nąćżmudnegoetapuprzepisywaniaiwykluczaprzeztoryzykopopełnieniabłędu,istnie-
jąceprzyprzepisywaniuręcznym(Twyrazfantomowy).Ekscerpcjidanychdokonujesię
dziękizastosowaniunowoczesnychnarzędziinformatycznych(Tkonkordancja).Źródła
prymarnedostarczająnietylkosamychjednostekleksykalnychdoTsiatkihasełsłowni-
ka,aleteżprzekazująinformacjęoichużyciu(Tfrazeologizm,Tkolokacja,Tkontekst),
znaczeniu,nacechowaniu(Tsłownictwonacechowane)itp.Leksykografowiemogąza-
temwykorzystaćmateriałźródłowynp.przyformułowaniuTdefinicjileksykograficznej,
doborzeTkwalifikatorówczykonstruowaniuTprzykładów.Charakterystycznymtypem
opracowań,opartychnabogatejbaziemateriałowejiobficiecytującychmateriałjęzy-
kowyzeźródeł,sąTsłownikidokumentacyjne.WprzypadkuogólnychTsłownikówen-
cyklopedycznych(1,2)orazsłownikówfachowych,zarównoocharakterzejęzykowym,
językowo-encyklopedycznym,jakiencyklopedycznym,ważnymźródłemjestliteratura
specjalistycznazzakresuopisywanejdyscyplinylubdyscyplin.
Źródłamisekundarnymisąsłowniki.Słownikisąprzydatneleksykografomzróżnych
względów,np.rejestrująwyrazyrzadkie(Tsłownictworzadkie)izamieszczajązlokalizo-
wanecytaty(Tlokalizacjacytatu).Częstoprzytworzeniusłownikówautorzyopierająsię
nawydanymwcześniejsłowniku(bazowaniepośrednie),niesięgającdojegokartoteki
bądźwykorzystanegokorpusu.Nabazieobszernegojednojęzycznegosłownikaogólne-
gomogąpowstaćsłownikiderywowaneróżnychtypów,np.mniejszyTsłownikogólny,
Tsłowniksynonimów,TsłownikpedagogicznybądźTsłownikatergo(Ttypologiasłow-
ników).SiatkahasełTsłownikajednojęzycznegomożebyćprzystosowanadlapotrzeb
Tsłownikadwujęzycznego.
TrzeciągrupęźródełstanowiąTgramatyki,pracejęzykoznawczeiinnemateriałyję-
zykowewykorzystywaneprzyzestawianiusłownika.
Dobazymateriałowejnienależąnatomiastpraceocharakterzemetaleksykograficz-
nym,uwzględnianewtrakcieopracowywaniaTkoncepcjileksykograficznejdanego
słownika.Doźródełniezaliczasięzatemopróczrozprawteoretycznychzzakresumeta-
leksykografii(Tleksykografia)wynikówbadańempirycznych,np.ankietczyprotokołów,
dostarczającychleksykografominformacjioużyciusłowników,rzeczywistychkompe-
tencjachipotrzebachichużytkownikówitp.iwpływającychtymsamymnakształtkon-
cepcjiprzygotowywanejpublikacji.
Wielesłowników,szczególnieTsłownikinaukowe,zamieszczawTczęściramowej
dokładnywykazźródeł.Częstojednak,zwłaszczawwypadkuTsłownikówpopular-
nych,leksykografowieniezamieszczająinformacjiosłownikachstanowiącychźródło
ichopracowań.Mimożekwestięprawautorskichwwiększościkrajówoddawnare-
gulująprzepisy,bezprawnewykorzystywaniemateriałusłownikowegojestwtradycji
leksykograficznejzjawiskiemnagminnym,oczymświadczym.in.powstanieterminu
ang.dictionarycriminality(niem.Wörterbuchkriminalität),nierozpowszechnionegona
grunciepolskim(Tprzestępczośćleksykograficzna).
[MB,AC,MP]
Tbazadanych,rodzinasłowników
Hausmann,J.F.(1989):DictionaryCriminality.W:HSK5.1,97-101;Schneidemesser,L.von(2006):Using
theInternetasaResourceinWritingandUpdatingDictionaryEntries.W:McConchie,R.W.iin.(red.):
