Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
A.Jaworska,LEKSYKONRESOCJALIZACJI,Kraków2012
ISBN:978-83-7850-132-9,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2012
16
A
wtedy,gdyaktomagresjiprzyświecająjakieśinne,nadrzędnewobecdobra
każdegoczłowiekaideologie?Nieodpowiadająctunatepytania,należy
jedyniezaznaczyć,żeintencjonalnośćikrzywdawyrządzanaofierzewydają
sięwystarczającympowodemkwalifikowaniazachowańjakoagresywne.
3.Zewzględunabezpośredniośćaktówagresji:bezpośrednią(wprzypadku
bezpośredniegodziałaniawceluwyrządzeniaszkody)ipośrednią.Agre-
sjabezpośredniamożebyćprzejawianawformiefizycznej(uderzanie,
kopanieitd.),werbalnej(wyzywanie,ośmieszanieitp.)lubświadczącej
ozaniechaniu(np.pozbawieniepomocy)czyniesprawiedliwymtrakto-
waniu(np.mobbing)–zawszejestjednakdziałaniemukierunkowanym
bezpośrednionaofiaręagresji.Agresjapośrednia(Alberti,Emmos,2003)
natomiastrozumianajestjakodziałaniepodstępne,pozbawionekonfron-
tacji,którebywamaskowaneuśmiechemizachowaniemprzyjacielskim.
Tazamaskowanapostaćagresjimożeprzybieraćformępodstępnegoknu-
cia,ploteklubsarkazmu,zktóregoczęstośmiejąsięinni–silnierani
jednakosobębędącąjegoobiektem.Wujęciufizycznymagresjapośrednia
możeprzybieraćnp.formękopaniarzeczynależącychdoofiary.
4.Zewzględunaczasreakcjiagresywnych:odroczoną(któraniemazwiązku
zobecnąsytuacją)orazimpulsywną(instynktowną).
5.Uwzględniającformywyrażaniaagresji:agresjęwerbalną,przejawiającą
sięwagresywnychaktachsłownych,mającychnacelupsychicznezranienie
drugiejosoby(przybieraonapostaćwyzwisk,arogancji,ośmieszaniaczy
poniżaniasłownego),atakżeniewerbalną.Wprzypadkutejdrugiejmoż-
nadokonaćrozróżnienianaagresjęfizyczną–przejawiającąsięwbezpo-
średnimatakuwpostacizadawaniacierpieniafizycznego(bicia,kopania,
popychania)iniefizyczną–polegającąnazaniedbywaniu,lekceważeniu,
poniżaniuprzezokazywaniewyższości.
6.Zewzględunajawnośćaktówagresji:agresjęukrytą–polegającąnafanta-
zjowaniunatematagresji,orazagresjęjawną–chęćwyrządzeniakrzywdy
niejestwtymprzypadkuskrywana.
7.Zewzględunacelowośćdziałania:agresjęzamierzonąinstrumentalną–
wyrządzonakrzywdajestpośrednimkosztemdziałanianastawionegona
osiągnięcieinnegocelu(np.faulowaniewgrzesportowej,przestępczość
zorganizowana)(Pilch,Lepalczyk,2003,s.421);agresjęzamierzonące-
lową–ukierunkowanąnawyrządzenieszkody,wktórejkrzywdadoznana
przezofiaręjestcelemsamymwsobie(celowezadawaniecierpieniainnej
istociemotywowanewielomaczynnikami).
8.Zewzględunamotyw(Wolińska,2000,s.16):agresjęgniewną–okre-
ślanątakżemianemgorącejlubspontanicznej,stanowiącąnaturalną(wro-
dzoną)reakcjęnafrustrację;agresjęinstrumentalną–inaczejzimnąlub
wrogą,stanowiącączynnośćwyuczonąiprowadzącądouzyskaniaokreślo-
negorezultatu(np.ustępstwa,uległościzestronyofiary);agresjęzadanio-
