Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Częśćpierwsza:Rodowody
63
wtensposóbotwarcieprzeciwstawiałsięprawdziewypowiedzia-
nejprzezchórwKróluEdypieSofoklesa-nPycharodzityranów;
gdypychytejszałyprawaimiaręprzekroczą”32?Pamiętajmytak-
że,żewłaściwytytułdramatuoEdypietonieKrólEdyp(Oidipo-
usBasileus),aleEdypTyran(OidipousTyrannos).
OtoAteny,którepóźniejbędąsięobawiaćskłonnościAlki-
biadesadotyranii,łatwoulegająntyranowi”Peryklesowi,który
powiadaim,żesameAtenysątyranem,któryniemajużprawa
przestaćbyćtyranem!PosłuchajmyPeryklesa:
Rezygnacjazmocarstwowegostanowiskajestjużobecniedlawasniemoż-
liwa,nawetjeśliktośzchwilowegostrachuizumiłowaniaspokojudaje
takiewzniosłerady.Państwembowiemwaszymzarządzaciejużjaktyran.
Zostaćtyranemwydajesięrzecząniesprawiedliwą,jednakprzestaćnimbyć
jestnapewnorzecząniebezpieczną.Tacyprzyjacielepokoju,jeślibyjesz-
czeinnychprzekonali,bardzoszybkodoprowadzilibypaństwodoruiny,
nawetgdybysamipragnęliżyćspokojniewniezależności;pokojubowiem
niedasięzapewnić,chybażesięgozwiążezczynem,atrwaćwbezpiecz-
nejniewoliprzystoipaństwupodległemu,aleniemocarstwu33.
Powtórzmyrazjeszcze:toPerykles,anieAlkibiadesmówi
Ateńczykom:państwemwaszymzarządzaciejużjaktyran.Tyran
zaśtonietylektoś,ktonieprawnie,wbrewwoliludu,zdobyłwła-
dzę,alektoś,ktomaproblemzumiarkowaniem,zpanowaniem
nadwielkościąswojegopragnienia.TyrantoEroszwielokrotnio-
nyinieopanowany.Tyrantosiłaskierowanawstronętego,co
pozorniemacharakternie-naturalny(paraphysin)lubprzeciw-
naturalny(kataphysin).
Pytanieniedotyczyjednaktego,comówiPerykles,lecztego,
comówisamAlkibiadesiczyjegonauto-erotyczna”mowarze-
czywiścietakbardzoodbiegaodmowyPeryklesa,któryjużna
początkuswojejmowyzastrzegasobie,żetrudnonwmowie”jest
zachowaćumiar.OtóżAlkibiadeszwracającsięwswympierw-
szymwystąpieniudoAteńczyków,gdzienamawiaichwbrew
argumentacjiNikiasadopodjęciawyprawynaSycylię,wraca
doargumentacjiPeryklesa,nieposługującsięwszakżedemokra-
32
Sofokles,KrólEdyp,przeł.K.Morawski,Kraków2012,s.40.
33
Tukidydes,Wojnapeloponeska…,s.121.
