Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Częśćpierwsza:Rodowody
69
UcztaPlatonadodziśwydajesięnajbardziejtajemniczymiza-
razemfundamentalnymwnaszejkulturzetekstemnatematErosa
ijegostłumienia.ParadoksalniedialogPlatona,któryrozpozna-
wanyjestjakodialognatematpochwałyErosa,jestdialogiemna
tematjegostłumienia.Sokrates,jedynyniepijanyuczestnikuczty,
wzdragasięiodraczaswojąpochwałęErosa.PowystąpieniuFaj-
drosa,któryrozpościeraprzedsłuchaczamiwizjęwspólnotyuko-
chanychidemonstrujepolitycznąsiłęErosa(niemaludzitakpod-
łych,żebyErosniebyłwstanienatchnąćdodzielnychczynów),
PauzaniaszaproblematyzującegoetyczneuwarunkowanieErosa
(tyraniepotępiająpederastięifilozofię,albowiembojąsięsilnych
więziiwielkichmyśli,areżymyliberalnepozwalająkochaćkaż-
degozewzględunagnuśnośćwładcówitylkoAtenypozwalają
kochaćnajszlachetniejszych),lekarzaEryksymacha(istniejeEros
poszukującyharmoniipełnejumiaru,któryjestzdrowiem,oraz
Eroswystępnyposzukującynadmiaruiwielości,któryjestcho-
robą),komikaArystofanesa,któryczkającikichając,opowiada
omitycznychczasachAndrogyna(żywotnegoobojnakausiłują-
cegoobalićbogów),poszukującegoporozpołowieniuiupadku
utraconejpełniorazobdarzonegokobiecąurodą,poetytragiczne-
goikochankaSokratesa-Agatona,podejmującegotematErosa
jakosiływładającejmocą(Aresem)oraztwórczością(Muzami),
przychodziczasnaoczekiwanewystąpienieSokratesa.Tenjed-
nakzamiasthymnupochwalnegoopowiadaotym,jakbardzowy-
brakowanąiniezadomowioną,tj.skazanąnawiecznątułaczkę,
siłąjestEros.Erosjestsiłąwybrakowaną,albowiemjestmiłością
czegoś,czegomubrakuje.Erosjestwielkimtułaczeminoma-
dem,albowiemjegopragnieniejestzdefiniowaneiprzesądzone.
Dobramaterialne,cnotamoralna,mądrość,siła,zdrowie,spra-
wiedliwośćtomożliweobiektypragnieniajednegoitegosamego
Erosa.JeślijednakErosjestawanturnikiemitułaczem,jeśliEros
zdefinicjijestbezdomny,tobyćmożeSokratesnieświadomie
głosipochwałęjedynegobezdomnegonatejuczcie-pochwałę
bezdomnościwolnegolibidoAlkibiadesa.
Sokrateswypowiadatrzytrudnedouspójnieniatwierdzenia
natematErosa:Erosjestpragnieniemposiadaniadobranaza-
wsze.Erosjestpragnieniempoczęciairodzeniawpięknie.Eros
jestpragnieniemnieśmiertelności.Jegomowa,wodwołaniudo
