Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
rozwojusztuki.Częstozauważano,jakniezwykleniewielkiwpływwywarłynaniegocuda
starożytności”.
„Wjegoobrazachrzeczywiścieodgrywająonebardzonieznacznąrolę,natomiastwjego
pismachtakafascynacjawogólesięnieujawnia.Wmłodościrazczydwarazyczerpałinspirację
zeźródełklasycznych,jakwtedy,gdynamalowałgłowęMeduzyoplecionąwężamiinarysował
NeptunadlaswegoprzyjacielaAntoniaSegni.Morskibógprzedstawionyzostałnapojeździe
ciągniętymprzezkoniemorskiepowzburzonychfalachwotoczeniuróżnegorodzajumorskich
bestii.Ponieważrysunekdonasniedotarł,niesposóbwyrobićsobiezdanieotym,wjakim
stopniuLeonardowykorzystałtuklasyczneformy.ObrazyBachusaiLedynależądo
wcześniejszegookresu.CzyBachusiróżnewersjeLedymogąpretendowaćdoautentyczności,
jestkwestią,codoktórejkrytycyniesąjeszczewstaniedojśćdoporozumienia.Alegdybytak
było,togłowynawszystkichtychobrazachmająoryginalnycharakterstworzonyprzez
Leonardainiewykazujążadnychśladówwpływówklasycznych”.
BiorącpoduwagęniezależnośćduchaLeonardaijegoskłonnościkrytyczne,jestoczywiste,
żeaniwwiekudojrzałym,aniwmłodościnienależałondotych,którzyprzyjmująstereotypowe
wzoryigotowezasady.Nicbardziejniesprzeciwiałobysięjegoaspiracjomjakoartystyczy
człowiekanaukiniżtakaakceptacja.CzyżnieustanowiłwTrattatodellaPitturanastępującej
zasady:„Malarznigdyniepowinienbezkrytycznieprzywiązywaćsiędomanieryinnegomistrza,
ponieważjegocelemniepowinnobyćodtwarzaniedziełczłowieka,aledziełNatury,którajest
takwspaniałaipłodna,żepowinniśmyzwracaćsięraczejdoniejniżdomalarzy,którzysątylko
jejuczniamiiktórzyzawszeprzedstawiająjąwaspektachmniejpięknych,mniejżywychimniej
zróżnicowanych,niżonasamaprezentuje,gdysięnamobjawia”?
ChociażLeonardopozostawiłbezodpowiedzipytanie,któresamsobiekiedyśzadał,czy
lepiejuczyćsięrysunkuznatury,czyzantyku,byłtutajbardziejkategorycznywinnym
fragmencieTrattato,któregobrakujezarównoworyginalnychmanuskryptach,jakiwkodeksie
watykańskim.MożnagoznaleźćjedynieuBarberiniego,abrzmionnastępująco:„Powszechną
wadąuwłoskichmalarzyjestwprowadzaniedoobrazówcałopostaciowychsylwetekcesarzy
naśladowanychzróżnychposągówantycznychlubprzynajmniejnadawanieichgłowomtakiego
wyglądu,jakiznajdujemywsztuceantycznej”.
Leonardomiałzbytdobrygust,bypozwolićsobienawprowadzeniedosztukimalarskiej
efektówwłaściwychrzeźbie,jaktoczyniłwtymczasiewielkiAndreaMantegna.Ztegopowodu