Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
nieuważał,bymalarzmógłwielezyskać,naśladującantyczneposągi.Wrzeczywistościjednak
wszystkieteopiniesąmniejlubbardziejpowierzchowne.
UważnestudiumdziełdaVinciprowadzinasdonieuniknionegowniosku,żeniezależnieod
tego,comówiłoantykuijakbardzounikałzależnościodniego,byłwpraktycedobrzeznim
zaznajomionyiprzyswoiłsobiejegoducha.
Możemynaprzykładprzeciwstawićdeklaracjomprzekonań,którewłaśniecytowaliśmy,
następującebardzostanowczetwierdzenie:„Przypuśćmy,żeartystamusiałbywybieraćmiędzy
kopiowaniemmodeliantycznychatychzczasówwspółczesnych,donaśladowaniapowinien
wybraćteantyczne,anienowoczesne”
1.
Rozważmynajpierwtęgałąźsztuki,którajestniejakoprzodkiemiramądlapozostałych,
narzucającimswojewłasneprawarozmieszczenia,symetrii,anawetoświetlenia:mam
oczywiścienamyśliarchitekturę.JakibyłstosunekLeonardadotejże?Odpowiedźjestprosta.
Artystadopuszczałtylkostarożytneukładyzwyjątkiemtego,żepozwalałnaichokazjonalne
łączeniezbizantyjskąkopułą.ZniemniejszągorliwościąakceptowałautorytetWitruwiusza,do
któregozresztąstalesięodwoływał.
Wielespośródjegoprojektówodtwarzalubprzynajmniejprzypominagreckieirzymskie
zabytki,zwłaszczamauzoleumwHalikarnasie–jedenzjegopomysłównapodstawęposągu
SforzyzostałzaczerpniętyzrzymskiegozamkuŚwiętegoAnioła.
Ztychprzesłanekwypływaseriadedukcjiowielkimznaczeniu,cowkrótceczytelnikłatwo
zrozumie.
Samfakt,żeLeonardozaakceptowałrzymskieformywarchitekturze,dowodzitego,że
podziwiałonklasycznemetodytworzeniaoprawyarchitektonicznejirozmieszczeniapostaci
wtejscenerii.Zasadygrupowania,którestosowałwposąguSforzy,wOstatniejWieczerzyi
wŚwiętejAnnie,niesąwżadensposóbsprzecznezzasadamiwzorcówantycznych.
KiedyLeonardoubolewałnadtym,żeniebyłwstaniedorównaćstarożytnymwstosowaniu
symetrii,myślałbyćmożeoichmistrzostwiewsztucekompozycji.Jedenzjegowspółczesnych,
niejakiPlatinoPiatta,wkładawjegoustanastępującądeklarację:
1L)imitationedellecoseanticheèpiulaudabilechequelladellemoderne.
