Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
dza,przewagęmiałyimająpoglądynominalistyczne,związanezokreś-
leniemwielkościświadczeniapieniężnego.Wokresachzaśgwałtownych
wahańwartościpieniądzadochodządogłosukoncepcjewaloryzacyjne,
któremająnaceluprzywrócićorazokreślić,wodpowiednichgranicach,
wartośćświadczeńpieniężnych.Następujetoczęstoprzezwprowadzenie
doobrotucałkiemnowejjednostkipieniężnej,naktórąniejakoprzeracho-
wujesiędawnąwalutęobiegową.Wtymmiejscunależyzdefiniowaćpoję-
ciewaloryzacji.ZdaniemF.Zollanwaloryzacjajestzatemprzywróceniem
wgranicachmożnościisłusznościpewnychwartościzdeprecjonowanym
wierzytelnościom”27.
Istotneznaczeniezpunktuwidzeniacharakterystykipodstawowychpojęć,
jakimiposłużonosięwpracy,mająterminyściśleekonomiczne,przede
wszystkiminflacjaorazdewaluacja-wodniesieniudopoglądówówczes-
nejnaukiekonomii.CiekawąichcharakterystykępodałF.Zweig,który
stwierdził,żewprzypadkuinflacjinwartośćrealnapieniądza,tj.jegosiła
kupna[siłanabywcza-przyp.aut.]28spada,ciężardługówsięzmniejsza,
obiegpieniężnyprzyspieszasweobroty,pieniądzwychodzizukrycia”29.
Dewaluacjanatomiastpoleganazmniejszeniuwartościpieniądzawobec
złota,czylizmniejszeniujegozawartościwjednostcepieniężnej.Wszyst-
kietezjawiskaekonomiczne,zdaniemF.Zweiga,byłybrakiemrównowagi
finansowejpaństwa,akonkretnienastępstwemistnieniadeficytów.Nale-
żałybowiemdopatologiiżyciagospodarczegoimiałymiejscewsytuacji,
wktórejistniałdeficyt.Wprzypadkuinflacjideficytbyłpokrywanykre-
dytempublicznym,czylifinansowaniemkonsumpcji,polegającymzwykle
nadrukutzw.pieniądzabezpokrycia.Jeślichodziodewaluacjętodeficyt
byłpokrywanydefactoprzezogłoszeniepaństwowegobankructwa,któ-
reumożliwiałodalszą,pozbawionąjużzadłużeniagospodarkępieniężną.
Wynikałoztego,żeninflacjadostarczanowychkredytów,dewaluacjaprze-
prowadzawprostbankructwo”30.
27
F.Zoll,Zobowiązaniawzarysiewedługpolskiegokodeksuzobowiązań.Podręcznik…,s.219.
28
Siłanabywczapieniądzaokreśla,jakailośćdóbrmożebyćnabytawpewnymprzedziale
czasuzaokreślonąliczbęjednostekpieniężnych.
29
F.Zweig,Defacja-dewaluacja-infacja,Ekonomista1934,t.2,s.30-31.
30
Tamże,s.31.Zob.A.Heydel,Cotojestinfacjaidefacja?,Ekonomista1934,t.3;J.Lewiński,
Infacja(w:)Encyklopedjapodręcznaprawapublicznego(konstytucyjnego,administracyjnego
imiędzynarodowego),red.Z.Cybichowski,t.1,Warszawa1930,s.188-190.
19
