Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
AgnieszkaBartoszewicz
posiadanychszczątkówświętych.Jednymzdowodówpotwierdzających
tezęjestdokumentksięciamazowieckiegoJanuszaIz1398r.,wysta-
wionywzwiązkuzprzeniesieniemsiedzibyarchidiakonatuzCzerskado
Warszawy
.Wakcietymwymienionoutensyliakościelnepozyskaneprzeznowo
ufundowanąkolegiatę,wtymtylkotrzyrelikwie:koleczKoronyCierniowej,
kośćzzębemśw.JadwigiorazgłowęjednejzJedenastuTysięcyDziewic34.
Dośćskromnieprzedstawiałasiętakżelistarelikwiibędącychwposiadaniu
kolegiatykilkastulecipóźniej,wpołowieXVIIIw.:cząstkaKrzyżaśw.,kolec
zKoronyCierniowej,relikwieśw.JanaChrzciciela,św.JanaKantego,św.Jana
Nepomucena,św.Jadwigi,św.Mikołaja,św.Apoloniiibłogosławionego
Jozafata35.Tewłaśnierelikwiebyłyuroczyścieokazywanewiernympodczas
dniświątecznych36.Niemożemyjednakwykluczyć,żekolekcjapartykułciał
świętychznajdującychsięwkolegiaciewarszawskiejbyłabogatsza.Relikwie
posiadałyteżinneinstytucjekościelnefunkcjonującenatereniemiasta,być
możetakżeradamiasta37iosobyprywatne38.Otwartemusipozostaćpytanie,
czywkaplicyBalczerowskiejznajdowałysięjakieśrelikwieśw.Stanisława.
Obrazyirelikwieświętychpatronówwkaplicachimdedykowanychbyły
normą39.Trzebateżpamiętaćowymoguzłożeniarelikwiiświętegowczasie
konsekracjiołtarza40,cowskazywałoby,żejakaścząstkaciałabiskupakra-
kowskiegozostałaprzezfundatorówkaplicypozyskana.
Jednymzistotniejszychelementówdecydującychopopularnościświętych
byłaichobecnośćwkalendarzuliturgicznym41.Wprzypadkuśw.Stanisława
34J.Wysocki,Organizacjakościelna…,s.248;M.Starnawska,Świętychżyciepożyciu.
Relikwiewkulturzereligijnejnaziemiachpolskichwśredniowieczu,Warszawa2008,s.81.
35L.Królik,Kapitułakolegiacka…,s.131.
36Niesposóbprzytoczyćtuolbrzymiejliteraturyprzedmiotupoświęconejzagadnieniu
ostensioreliquiarum,por.M.Starnawska,Świętychżyciepożyciu…,s.361–382;H.Manikow-
ska,Przeszłośćpodochroną:relikwie,w:PrzeszłośćwkulturześredniowiecznejPolski,s.124–150.
37OsobystająceprzedsądemskładałyprzysięgęadsanctosDei,np.SW
,sygn.528,k.201
(1511r.);sygn.529,k.233v.(1521r.);sygn.530,k.132–132v.(1530r.).Możetowskazywać
nawykorzystywanierelikwiarzaznajdującegosięwkościelebądźwratuszu.M.Duda,S.Jóź-
wiak,Zeświataśredniowiecznejsymboliki.GestiformaprzysięgiwchrześcijańskiejEuropie
(X-XVw.),Kraków2014,s.103–132.
38WartowtymkontekściezwrócićuwagęnabullęMarcinaVz1418r.,wktórejzezwo-
liłnaposiadanieprzenośnegoołtarzaStefanowi,synowiAleksandrazWarszawy,ijegożonie
Elżbiecie.BullariumPoloniae,t.4:(1417-1431),wyd.I.Sułkowska-Kuraś,S.Kuraś,Lublin–
Rzym1992,nr176.
39Owyposażeniukapliciobecnościwnichświętychpatronów:W
.Rozynkowski,DOmnes
SanctietSanctaeDei”.Studiumnadkultemświętychwdiecezjachpruskichpaństwazakonu
krzyżackiego,Malbork2006,s.158–173.
40W
.Schenk,Kultliturgicznyśw.StanisławabiskupanaŚląskuwświetleśredniowiecznych
rękopisówliturgicznych.Studiumhistoryczno-liturgiczne,Lublin1959,s.113;M.Starnawska,
Świętychżyciepożyciu…,s.382–394.
41W
.Rozynkowski,Przejawykultuśw.MarcinawPolsce-wybranezagadnienia,DPrzegląd
Zachodniopomorski”31,2016,1,s.233–234.