Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MarekŻejmo
cerzone,ok.1tys.samochodówimotocykli,atakżekilkatysięcysztukbroni.Szacuje
się,żewciągutrwaniawalkulicznychwojskoprzeciwrobotnikomwystrzelałoponad
180tys.sztukamunicji15.
Takuzbrojonymoddziałomwojskaopórstawialiniemalnieuzbrojenicywile,po-
nieważposiadalionizaledwieok.250sztukbroni,pochodzącejzrozbijanychposte-
runkówmilicjiimagazynkówbroninastudiachwojskowychpoznańskichwyższych
uczelniorazzdobytynamilicjantachjedenręcznykarabinmaszynowy.Pozabronią
palnągrupyrobotnikówsporządzałytzw.koktajleMołotowa,czylizapalającebutelki
zbenzyną,którymiuszkodziliponad30czołgów.Wymianaogniaiwalkiulicznetrwa-
łydo30czerwcaizginęłownich57osób,aok.600zostałorannych.
Wieczorem29czerwcapremierJózefCyrankiewiczwaudycjiradiowejwypowiedział
swojesłynnezdanie:nKażdyprowokatorczyszaleniec,któryodważysiępodnieśćrękę
przeciwwładzyludowej,niechbędziepewny,żemutęrękęwładzaludowaodrąbie!”16.
OtychważnychwydarzeniachPolacynapoczątkuniebyliinformowani,aPoznań
znalazłsięwcałkowitejizolacji.Późniejpojawiłsiękomunikatwładz,żenastąpiły
wPoznaniunprowokacje”naulicachmiasta17.Protestówrobotników,połączonych
zwalkamiulicznymi,jednakniedałosięukryćiwkońcucałynaróddowiedziałsię
otychwydarzeniach.
Nastąpiłylicznearesztowaniaibrutalnieprowadzoneśledztwa,aletorturowanychro-
botnikównieudałosięzmusićdosamooskarżeńinprzyznaniasię”
,żedziałalijako
przedstawicieleobcychwywiadów18.
15J.Kajetanowicz,WojskoPolskiewwydarzeniachpoznańskich1956roku,nPrzeglądHi-
storyczno-Wojskowy”
,2006,nr5.
16R.Terlecki,Polskawniewoli1945-1989.Historiasowieckiejkolonii,Kraków2015,s.221.
17KomunikatPAP:nWdniu28bm.doszłodopoważnychzaburzeńnatereniemiastaPo-
znania.Odpewnegoczasuagenturaimperialistycznaireakcyjnepodziemiestarałysię
wykorzystaćtrudnościekonomiczneibolączkiwniektórychzakładachPoznaniadla
sprowokowaniawystąpieńprzeciwkowładzyludowej.Wrógnieprzypadkowoobrałsobie
jakoterenprowokacjiwłaśniePoznańwchwili,gdyodbywająsiętamMiędzynarodowe
Targi.Chodziłooto,abyrzucićcieńnadobreimięPolskiLudowej,utrudnićrozwijanie
naszejpokojowejwspółpracymiędzynarodowej.Wdniu28bm.agentomwrogaudałosię
sprowokowaćzamieszkiuliczne.Doszłodonapadównaniektóregmachypubliczne,co
pociągnęłozasobąofiarywludziach.Woparciuoświadomączęśćklasyrobotniczejwła-
dzeopanowałysytuacjęiprzywróciłyspokójwmieście...Sprawcyrozruchów,któremiały
charakterszerokozakrojonejistarannieprzygotowanejakcjiprowokacyjno-dywersyjnej
zostanąukaranizcałąsurowościąprawa...”-nKronikaMiastaPoznania”
,1957,R.25,nr
1/2,s.170.
18A.Paczkowski,PółwiekudziejówPolski,Warszawa2005,s.203.
16
