Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przedmowa
PrzedłożonyCzytelnikowitekststanowipewnegorodzajuuzupełnienie,wczęściau-
tokrytyczne,różnychmoichpublikowanychrozważańzzakresuteoriijęzykaimowy.
Wśródnichwskazałbymwszczególnościksiążkizlat1998,2003,2007,2008,2009,
2016,atakżeartykułyzlat1981,1986,2004,2005.Niektórezamkniętecząst-
kiswoichdotychczasowychpublikacji,aktualnieprzezemnieaprobowane,istotne
zpunktuwidzeniaogólnegozamysłu,odtwarzamwstosownychmiejscachtekstu.
Aleprzeważnie,tam,gdzietojestpotrzebne,odwołujęsiędoswoichpracjedynie
przezprzypomnieniewłaściwychdanychbibliograficznych.
Wyróżnionymprzedmiotempodanychturoztrząsańsąsprawywykorzystania
kodównaturalno-językowychwkonkretnychwypowiedziachcałościowych,awięc,by
ująćrzeczwterminachklasycznegosaussurowskiegorozróżnieniaDlangueiparole”
(Djęzykaimowy”),sprawymowy.Tenwyrazniebędzietuużywanywinnymzna-
nymjegosensie:wsensieDzdolnościmownej”,ang.languagefaculty(por.:Dludziesą
obdarzenimową”),czyteżwsensienajogólniejszego,zbiorczego,pojęciasaussu-
rowskiego:langage.
Aleszczególnenarzędziatychniezwykłychdziałań,którekonstytuująmowę,
awięcnarzędziawpostaciwyrażeńwichsystemachkodowychwrazzichróżnoraki-
miwłaściwościami,nadewszystkowiążącymisięzprzekazemwiedzy(przypomnij-
my,żewłaśnienarzędziami,podobnymidoręki,nazywałwyrażeniaWhitney),będą
równieżprzedmiotemobserwacji,anawetniezbędnympunktemwyjściawrefleksji
nadmową.Bozdolnośćmówieniaimowajakotakasądanetylkotam,gdziedzia-
łanie,zawszeindywiduowe,jestdziałaniemnaowychnadindywiduowych,nieza-
leżnychodjednostekmówiących,jedynychwswoimrodzajunarzędziachkodowych,
jakimisąwyrażenianaturalneioperacjeichdotykające,narzędziachokreślanych(za
Durkheimem)jakoDobiektyspołeczne”;narzędziachodniesionychdozawszeniepry-
watnejwiedzyipozwalającychnawspólnąpracęnadwiedzą.Jestprawdą,żemówiący
mogąswobodnietworzyćnasposóbindywidualny,Dprywatny”,nowewyrażenia.
Cowięcej,nieustanniepowstającałemasynowychwyrażeń,używanychbądźidio-
lektalnie,anawetjednorazowo,bądźśrodowiskowo,zewentualnymrozszerzeniem
nawetnanajwiększekręgispołeczne.Alemówiącydziałająwtensposóbtylkodzię-
kiuprzedniemuzaznajomieniusięzwyrażeniamiprawdziwienadindywiduowymi,
odpojedynczychDwynalazcówlingwistycznych”całkowicieniezależnymi(należy
