Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
Wprowadzenie
światemniejęzykowym”,stanowiącymdrugą,pożyciu,czyli:podziałaniu,osta-
tecznątajemnicę.KorzystamtuzokreśleniaKonstantinaAksakowa(1860:VII),
przywołującjedynietenorwypowiedzitegopisarza-filozofa-językoznawcy,nie:
jegotekstdosłowny.Dodamodsiebie,żeskoromożnamówićomówieniuiojęzyku
/językach,tojęzykjestwpewnymsensierzeczywiścieponadcałąrzeczywistością-
łączniezjęzykamisamymi,inaczej,wrazzkodaminaturalno-językowymi(lubsztuczny-
mi,jakesperanto),kodami,któreprzecież,jakotymznaciskiemmówiłAustin,do
rzeczywistościnależą.(Inaczejrzeczujmował,werbalnie,iniecoosobliwie,Bolzano,
kiedymówiłm.in.oSätzeansich/Dzdaniachsamychwsobie”jakooczymśnieistnie-
jącym[wsensieichwyłączeniazrelacjiprzyczynowo-skutkowych,coskądinądjest
rzecząniewątpliwą].)Zatem,paradoksalnie,językjestniejakoumiejscowionynad
rzeczywistościąwrazzsamymsobąjakojejczęścią.
Kodynaturalno-językowemajątylkoDpodłoże”iDmateriał”ocharakterzebiolo-
gicznym.Chodzituoszczególnewłaściwościanatomiczno-neurofizjologiczneistot
mówiących-wrazzichefektamifizycznymi,motorycznymi,przedewszystkimaku-
stycznymi,właściwości,dziękiktórymzostająpowołanedożyciaoweDkody”(natle
ogólniejszej,bodotyczącejtakżeistotniemówiących,zdolnościnaśladowniczej,imita-
cyjnej,epifenomenalnej[mimesis;mimikra]).Alesamewsobiekodynaturalno-językowe
sączymśzasadniczoodrębnymwstosunkudozjawiskbiologicznych,niemówiącjuż
ozjawiskachfizycznychlubchemicznych.Sąoneczymśpozaindywiduowym,Dspołecz-
nym”,azarazemogólno-ontycznymiwtymsensiemającymcharakterabstrakcyjny,
proporcjonalistyczno-strukturalny,Dformalny”,Dpitagorejski”,czymśważnymuniwer-
salnie,takjaktozostałoujętewyżej.Itak,jakchcieli(niekonieczniemówiącdokładnie
to,cojamamtunamyśli,iniekonieczniewewszystkichswoichwypowiedziach)Leib-
niz,Süssmilch,Bolzano,Humboldt,BaudouindeCourtenay(wewczesnym,niepsycho-
logistycznym,okresieswejtwórczości),Whitney(obokobecnychwjegorozważaniach
akcentówpsychologistycznych),Peirce,Durkheim,Tarde,Brentano,Twardowski,de
Saussure,Frege,Husserl,Russell,Wittgenstein,Scheler,Sapir,Leśniewski,Łukasie-
wicz,Czeżowski,Ajdukiewicz,Dąmbska,Kuryłowicz,Milewski,Zawadowski,Bühler,
Jakobson,Gardiner,Firth,Austin,Merleau-Ponty,Grice,Ziff,Chomsky,Searle.Wtym
sensie(lingwistyczności)teoriimowyniedasięoddzielić,wostatecznymrozrachunku,
odjej(filozoficzności)czyteż(światopoglądowości).Lingwistykateoretycznaznajduje
sięwwiecznej(wzajemnej)symbioziezfilozofią(wtym:zlogiką),atakżezhistorią
filozofiiihistoriąlingwistyki.Wartoprzypomnieć,wtymzwiązku,znakomite,wiele
mówiące,dictumZenoVendlera:Mutephilosophersdonotexist.
Ztymwszystkimwiążesiępewnaistotnakonstatacjadodatkowa.DLingwistycz-
nateoriamowy”rozumianawsposóbtuwyłuszczonymanaturęniezbywalniekon-
templacyjną(wtakimsensie,ojakichodziłoCzeżowskiemu,kiedymówiłononaczel-
nymprzeciwstawieniuDpostaw”ludzkich:opostawieDaktywistycznej”iopostawie
Dkontemplacyjnej”).Inaczejmówiąc,każdalingwistycznateoriamowymacharakter
Dapraktyczny”.Niemożeonabowiemwżadensposóbwpłynąćnatokkomunika-
cjijęzykowej.Znaczyto,żejejobecnośćlubnieobecnośćjestzpunktuwidzenia
