Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Jestkilkapunktów,naktórewartozwrócićuwagę.Sienkiewiczjakoprzeni-
kliwyobserwatorrozpoznałgłębszetłoimechanizmniewolnictwaMurzynów.
Wedlewykładniobowiązującejwczasachkomunizmu,aleidziś,podpano-
waniempolitycznejpoprawności,odpowiedzialnyzaniewolnictwojestbiały
człowiek.TymczasemSienkiewiczzwróciłuwagę,żenajpierwniewolnictwo
kwitłowśródsamychMurzynów:„MurzynitakżeposiadająswoichMurzy-
nów,aniewolnicyswoichniewolników”,aprzedbiałymibyliArabowie,którzy
conajmniejodXwiekubezwiększychproblemówściągaliMurzynówdoswo-
ichkrajów,niedrogąłapankiczypolowania,alewykupującichodinnychMu-
rzynów.
Zdrugiejstrony,czarnąlegendąotoczonomisjekatolickie,gdywrzeczywi-
stościniosłyone,pozaDobrąNowiną,wysokąkulturę,pomagajączałagodzić
napięciamiędzyludzkie,zadbaćoszkolnictwo,nauczyćkorzystaniazowoców
ziemi.„Gdziejestmisja,tamkrajwyglądainaczej;chatysąobszerniejsze,Mu-
rzynkarmisięlepiej,odziewalepiej,kulturajestwyższa,produkcjaznacz-
niejsza”.Cowięcej,Sienkiewiczzcałymobiektywizmempodkreślapozytywną
rolę,jakąodgrywaliwówczaskolonizatorzy,porządkującżyciespołeczne,zno-
szącniewolnictwoihamującislamizacjępodprzymusem:„Arabowiezostali
rozproszeni;islamniemożebyćjużnarzucanyzgóryniewolnikom,bonowi
władcyznieśliniewolnictwonietylkonapapierze–więcprzynajmniejnieroz-
szerzasiętakjakdawniej”.
Nagłachorobaprzerwałapodróż,więcniebyłopola,abynaszAutormógł
rozpisaćsiętakszerokojakwprzypadkuchoćbywyprawydoAmeryki.Mimo
toListyzAfrykiposiadająurzekającywalorliteracki,takcharakterystyczny
dlanaszegopisarza,żeimmniejsąznane,tymbardziejprzykuwająuwagę,za-
chęcajądośledzenianajdrobniejszychszczegółówróżnychprzejawówżyciana
CzarnymKontynencie,życia,któregoprawiejużniema,aktóreocalałowła-
śniedziękitymlistom.Urwanym,niedokończonym,azawszefascynującym.
PiotrJaroszyński
6
