Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
terackiejrzeczywistościwróżnychtypachtekstówipodsumowu-
jącytoomówieniezdaniem:
[ł]jednymzcelówprzyświecającychpostmodernistycznej,rewizjoni-
stycznejhistoriijestwłaśniezakwestionowaniewiarygodnościhistorii
oficjalnej.Postmoderniściufikcyjniająhistorię,aleprzeztodajądozro-
zumienia,żebyćmożesamahistoriajesttakżeformąfikcji9.
Ideetegorodzajuwpłynęłyrównieżnakształtwspółczesnego
dyskursunaukowego,naistotnązmianęjegoparadygmatów.Już
ThomasKuhnpodważyłzasadę,zgodniezktórąistniejeobiek-
tywnyjęzyknaukiprzybliżającynasdopoznaniaprawdy,jaką
jestegzegezasposobuistnieniarzeczy10.Refleksjapoststruktu-
ralnawpolskimliteraturoznawstwieobecnajestodpołowylat80.
XXwieku,tymczasemwjęzykoznawstwie11(wtymprzypadku
---
---
---
-------
--
9B.McHale,Powieśćpostmodernistyczna,tłum.M.Płaza,Kraków2012,s.121
i138.
10Zob.R.Rorty,WstępdopolskiegowydaniawyboruesejówStanleyaFisha,tłum.
A.Szahaj[wo]S.Fish,Interpretacja,retoryka,polityka.Esejewybrane,podred.A.Szaha-
ja,Kraków2002,s.5–6.
11Prezentując–uzależnioneodsposobuprofilowaniapojęciaznaku–para-
dygmatynaukiojęzyku,A.Kiklewiczomawiam.in.paradygmatpoststrukturali-
styczny,który–jegozdaniem–charakteryzujesięnobilitacjąkontekstu.Jak
stwierdza:flPierwszeństwoinformacjipłynącejzkontekstupowodujedekonstruk-
cjętekstu,tzn.rezygnacjęzjegointerpretacjilinearnej”.Badaczwiążetozewzro-
stemzainteresowaniajęzykoznawcówkomunikacjąpotoczną.Dodajeteż,żena-
ukadążydointegracji,alejegoopiniajest–moimzdaniem–wyrazemtęsknotyza
przedkuhnowskimmodelemnauki,którabyłarozumianawsposóbkumulatyw-
ny,anieparadygmatyczny.Potwierdzatochoćbystereotypowerozumieniepoję-
ciadekonstrukcjiczynegatywneaksjologizowaniepostulatówpostmodernizmu
(jakodrzuceniewielkichnarracji,któremogąbyćrównieżinterpretowane
wkontekściepowszechniestosowanychiakceptowanychmetodologiibadań).
flCzasamimożnamiećwrażenie–stwierdzaautor–żewkroczyliśmywepokę
postparadygmatyczną:niemaautorytetówaniwielkich,nurtującychteorii,śro-
dowiskanaukowesąrozproszone,podzielonenagrupki”.Stosowanaprzez
A.Kiklewiczaretorykazdajesiębyćpotwierdzeniempotrzebypowrotudodaw-
negomodelujęzykoznawstwa,odejściaodpoststrukturalizmu,apriorycznieod-
rzucającegowspólnymodelbadań.Stądteza:flwXXw.wyraźniezarysowałasię
tendencjadousystematyzowaniawiedzymetalingwistycznej[...],któraznacząco
przyczyniasiędozintegrowaniaróżnychkierunkówjęzykoznawstwa”,cosygna-
lizowałobypowrótdostrukturalnego,systemowegomyśleniaojęzyku.Autor
zdajesobiejednaksprawę,żetakipowrótjestjużniemożliwy,toteż–wdalszej
10
