Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
widaćzresztąnietylkoznużenie,okonawykłedoczytania
wludzkichspojrzeniachdostrzeżeturównieżgorzkąświa-
domośćprzegranej,obojętnośćnacałątękakofoniępozorów
nowego,wspaniałegoświata,dumęzadraśniętąpoczuciem
nierówności–słowem,wyniosłąibezradnąmądrośćwklęsce.
(MZ,s.398)
Analogicznymspostrzeżeniemdzielisięzeswymiczytelnika-
miJózefCzapski:
W1945rokuwParyżupełnymżołnierzyamerykańskich
czekałemnaostatniemetro.Nasłabooświetlonejstacjistali
wrazzemnąnaprzeciwkosiebie,rozdzieleniocembrowanym
wykopem,poktórymbiegłyszynymetraludziezmęczeni,
niedożywieni,przeważnieniemłodzi17.
SzkicGustawaHerlinga-GrudzińskiegoMiastozmęczenia.
ZnotatnikaoutsideradrukowanybyłnałamachDOrłaBiałe-
go”w1946roku.Artykułzilustrowanofotografiązpodpisem
KościółSt.Germain,wktórymspoczywająprochykrólaJana
KazimierzaorazrysunkiemZygmuntaTurbielewiczaBarkina
Sekwanie18.Teksttenwywołałjednakostrysprzeciw.Andrzej
BobkowskiwliściedoJerzegoGiedroyciawspomina:
NapisałemniedawnoszkiczFrancjidoDNowinLiterackich”.
PanGustawucieszyłbysię,bowłaściwienapisałemtosamo,
coonwDMieściezmęczenia”,zaktóregotakłajano19.
SzkicHerlingabowiemwdramatycznysposóbukazujerozpad
legendyParyżaiupadekmituFrancji.Pisarzuważnieprzygląda
siężyciupolitycznemu,społecznemu,literackiemuiartystycz-
nemuFrancjiw1946roku,ukazującświatwstanierozkładu.
17J.Czapski:American.W:Idem:Swobodatajemna.Warszawa1991,s.89.
18Zobacz:G.Herling-Grudziński:Dziełazebrane.T.1:Recenzje,szkice,
rozprawyliterackie1935–1946ł,s.656.
19J.Giedroyć,A.Bobkowski:Listy1946–1961.Wybór,oprac.iwstęp
J.Zieliński.Warszawa1997,s.24.
•
22
•
